Gistpuistjes: pityrosporum folliculitis

Jeugdpuistjes, mee-eters en gerstekorrels. Het zijn allemaal bekende voorbeelden van huidklachten, waarbij pukkeltjes op de voorgrond staan. Maar ken je ook de term gistpuistjes? Ze worden vaak in de war gehaald met jeugdpuistjes, maar er een aantal belangrijke verschillen. Niet alleen in de oorzaak en het uiterlijk van de pukkeltjes is anders. Ook de huidverzorgingsproducten en behandeling verschilt. 

Nieuwsgierig naar de oorzaak en behandeling? Lees dan hieronder verder!

Wat zijn gistpuistjes?

Gistpuistjes noem je ook wel pityrosporum folliculitis. Of fungal acne. Het zijn kleine, soms jeukende, pukkeltjes. Die zowel op het lichaam als het gezicht kunnen ontstaan. Deze pukkeltjes zijn geheel onschuldig, maar soms wel heel vervelend!

Mijn grootste tip tegen gistpuistjes? Miconazolcrème. Onderaan deze blog lees je al mijn tips tegen gistpuistjes!

Hoe zien gistpuistjes eruit?

Bij gistpuistjes zie je dus allemaal kleine rode of kleurloze pukkeltjes zitten. Kleiner dan de bekende jeugdpuistjes bijvoorbeeld. Daarnaast gaat het vaak om jeukende pukkeltjes. Ook dit is een groot verschil met 'normale' acne klachten.

Bij veel mensen zitten de gistpuistjes op het voorhoofd. Met name langs de haargrens zie je ze vaak zitten. Maar ze kunnen bijna overal op je lichaam voorkomen. Andere bekende voorkeurslocaties van gistpuistjes zijn bijvoorbeeld: de kaaklijn, decolleté, borst en rug.

De puistjes kunnen een beetje lijken op acne, warmte bultjes, keratosis pilaris bultjes of gerstekorrels. Toch zijn er duidelijke verschillen tussen deze drie huidklachten. Verderop in deze blog vertel ik je hier meer over.

Oorzaak gistpuistjes

De oorzaak van gistpuistjes spreekt waarschijnlijk een beetje voor zich. De puistjes worden namelijk veroorzaakt door een gist. Gisten zitten, net als bacteriën, van nature in je huid. Alleen kan de hoeveelheid gist plotseling hoger worden dan dit eigenlijk zou moeten zijn. En door deze overgroei in gisten, raken je haarzakjes ontstoken. En ontstaan er gistpuistjes.

Uitlokkende factoren gistpuistjes

Waarom de hoeveelheid gist plotseling toeneemt is niet helemaal duidelijk. Wel zijn er een aantal factoren, waarvan bekend is dat ze de gistpuistjes triggeren of verergeren. Zo worden ze vaak veroorzaakt door een warm en vochtig klimaat, afsluitende en vette cosmetica of overmatig transpireren.

Daarnaast worden gistpuistjes ook veel gezien bij mensen met een vet huidtype, een verlaagde weerstand of diabetes. En ook mensen met keratosis pilaris bultjes krijgen sneller te maken met de vervelende gistpuistjes.

Gistpuistjes behandelen

Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om de, soms jeukende, gistpuistjes te behandelen. Allereerst is het natuurlijk belangrijk om triggerende factoren te vermijden. Smeer bijvoorbeeld geen afsluitende crèmes of producten op olie basis. Gisten houden namelijk van oliën.

Heb je vooral last van gistpuistjes op je voorhoofd? Dan kan dit komen door je haarproducten. Vette haarproducten die op je huid terecht komen, kunnen de huid namelijk afsluiten. En zo gistpuistjes op het voorhoofd en de haargrens veroorzaken. Zorg daarom dat er geen resten van haarproducten op je huid of in de haargrens achterblijven.

Verder is het natuurlijk belangrijk om de juiste huidverzorgingsproducten te gebruiken. Hieronder heb ik per stap een aantal voorbeelden gezet van producten die kunnen helpen tegen gistpuistjes!

Stap 1. Reinigen – ochtend en avond

• Deze Paula's Choice reinigingslotion - normale tot droge huid
• Deze ZARQA reiniger - normale tot vette huid

Stap 2. Exfoliëren – avond 

• Dit salicylzuur exfoliant - tegen verstoppingen en een ruwe huid 
• Benzoylperoxide in combinatie met miconazolcrème om de ontstekingen en de gist overgroei te remmen

Stap 3. Verzorgen – ochtend en avond

• Deze Eucerin dag nachtcrème - normale tot droge huid
• Deze La Roche Posay dag en nachtcrème - normale tot vette huid

Stap 4. Extra boosten

• Dit serum met azealïnezuur zou je eventueel nog kunnen gebruiken om extra aandacht te besteden aan het vervagen van pukkeltjes en vlekjes

Professionele hulp gistpuistjes

Mochten bovenstaande opties niet voldoende effect geven dan kun je eventueel ook een afspraak maken bij de huisarts. Hij of zij kan een sterker anti-gist middel op recept voorschrijven. Voorbeelden zijn: ketoconazol zalf, itraconazol zalf of itraconazol tabletten.

Ketoconazol crème tegen gistpuistjes

Ketoconazol is een schimmel en gist dodend middel. Daarom is het smeren van Ketoconazol crème tegen puistjes (gistpuistjes) ook zeker een optie. Net als tegen de huidklachten: voetschimmel, handschimmel, seborroisch eczeem en pityriasis versicolor. Helaas kun je dit product alleen op recept krijgen. Je huisarts kan de crème voorschrijven.

Als je de Ketoconazol crème tegen gistpuistjes gebruikt, is het advies om dit één of twee keer per dag op te smeren. Ongeveer vijf weken lang. Als de klachten verminderd zijn, smeer je vaak nog één week door. Het kan namelijk zo zijn dat de gistpuistjes wel minder zijn geworden, maar dat het gist nog aanwezig is.

Tijdens het smeren van Ketoconazol crème kun je jouw gezicht wel gewoon nog reinigen met een gezichtsreiniger en voeden met een dagcrème. Ik zou het smeren van een exfoliant alleen even laten. Tot dat je de Ketoconazol crème niet meer gebruikt.

Verschil gistpuistjes en acne

Het grootste verschil tussen gistpuistjes (linker foto) en acne (rechter foto) is de oorzaak van de huidklachten. Acne wordt namelijk veroorzaakt door een bacterie. Ook wel het p. acnes bacterie genoemd. En gistpuistjes door een gist.

Daarnaast zie je bij acne puistjes een puskopje zitten en rode pukkeltjes. Ze kunnen op zowel het gezicht als lichaam zitten. Maar voorkeurlocaties zijn: de wangen, het voorhoofd, de boven rug en borst.

Gistpuistjes daarentegen zitten met name langs de haargrens. Daarnaast gaat het hierbij niet om puistjes met een puskopje, maar meer om kleine, huidkleurige tot roze, pukkeltjes. Ook gaat acne vaak gepaard met roodheden en gistpuistjes vrijwel niet. In mijn acne vulgaris productadvies geef ik voorbeelden van goede cosmetica producten tegen jeugdpuistjes.

Verschil gistpuistjes en keratosis pilaris

Een andere huidklacht, dat veel op gistpuistjes lijkt, is keratosis pilaris. Te zien op de rechter foto hieronder. Toch zijn er belangrijke verschillen tussen deze huidklachten.

Zo worden de keratosis pilaris bultjes bijvoorbeeld niet veroorzaakt door een gist, maar door een verstoring in uitrijping van de hoorncellen in de haarzakjes. Wel is het zo dat mensen met keratosis pilaris bultjes sneller last kunnen krijgen van gistpuistjes.

Als je verder naar de keratosis pilaris uitslag kijkt, zie je dat het niet echt om pukkeltjes gaat. Maar meer om een soort puntjes in de huid. Met een rode kleur. Het kan zelfs een beetje lijken op kippenvel. In mijn keratosis pilaris productadvies geef ik voorbeelden van goede cosmetica producten tegen deze huidklacht.

Verschil gistpuistjes en gerstekorrels

Een huidklacht die ik zelf het meeste op gistpuistjes vind lijken, is de huidklacht gerstekorrels. Bij gerstekorrels gaat het namelijk ook om kleine, huidkleurige, pukkeltjes. Die een beetje lijken op zandkorrels die op je huid liggen.

De pukkeltjes worden veroorzaakt door een verstopping in de talgklieren en zweetklieren. En niet door een overgroei van gist in de haarzakjes zoals bij gistpuistjes het geval is. Daarnaast zijn gerstekorrels wit tot gelig van kleur. Terwijl gistpuistjes meer huidkleurig tot roze zijn.

Ook zitten gerstekorrels vooral rondom de ogen. En minder snel langs de haargrens, zoals bij gistpuistjes wel het geval is. In mijn gerstekorrels productadvies geef ik voorbeelden van goede cosmetica producten tegen gerstekorrels.