Steenpuist: pijnlijke bult
Een steenpuist. De meeste gaan al gillen bij het zien van een steenpuist foto of video. Toch is de kans groot dat je zelf ook ooit in je leven te maken krijgt met een steenpuist. Iedereen kan een steenpuist krijgen en over het algemeen trekken ze ook vanzelf weer weg! In deze blog vertel ik je meer over: de steenpuist oorzaak, hoe een steenpuist eruit ziet (inclusief steenpuist foto), wat te doen tegen een steenpuist en moet je een steenpuist behandelen of kun je het ook laten zitten?
Nieuwsgierig geworden? Lees dan hieronder verder!
Wat is een steenpuist?
Wat is een steenpuist eigenlijk precies? Een steenpuist noem je ook wel een furunkel. Het gaat hierbij om een ontsteking van de huid. Dat veroorzaakt wordt door een huidbacterie. Deze ontsteking uit zich vervolgens in een met pus gevulde rode bult. Om die reden kan een steenpuist erg pijnlijk zijn.
Steenpuisten gaan meestal vanzelf weer weg en zijn in de meeste gevallen ook onschuldig, Toch kan een dergelijke steenpuist soms zoveel klachten geven, dat het fijn is om iets aan de steenpuist te doen. In deze blog ga ik je helpen!
Oorzaak steenpuist
Een steenpuist begint vaak spontaan ergens op het lichaam te groeien. Of tenminste, zo lijkt het voor ons. We merken een steenpuist namelijk vaak pas op wanneer het pijn begint te doen.
Stafylokokken bacterie
Anders dan de typische jeugdpuistjes, worden steenpuisten veroorzaakt door stafylokokken. De stafylokokken bevinden zich van nature al op onze huid. Het is namelijk een huidbacterie. Omdat het bacterie ergens op de huid zit, vaak in de neus, kan dit zich ook makkelijk verspreiden. Maar het kan ook via aanraking of andere delen van de huid gebeuren. Met je vingers verspreid je het gemakkelijk.
Deze stafylokokken dringen vervolgens naar binnen via een porie in je huid. Oftewel een plek waar een haartje naar buiten treedt. Steenpuisten zitten om die reden ook altijd op een plek waar haar groeit. Het bacterie geeft meestal geen problemen, tenzij het haarzakje verstopt raakt. Dan kan de stafylokok een ontsteking veroorzaken.
Haarwortel ontsteking
Het bacterie staphylococcus treedt dus naar binnen via een porie en trekt vervolgens dieper de huid in. Richting je haarwortel zakje. Vervolgens ontstaat er bij die haarwortel een ontsteking, waardoor steenpuisten ontstaan.
Kort samengevat, gebeurt er dus het volgende in de huid: het bacterie staphylococcus aureus
dringt de huid binnen > het haarzakje raakt verstopt > door bacteriën op de huid gaat het haarzakje ontsteken > de steenpuist barst meestal vanzelf open > je lichaam herstelt dit weer, daarna geneest de huid.
Triggers waardoor steenpuisten ontstaan
Een steenpuist is een ontsteking. In het specifiek een diepe ontsteking in de haarwortel. Waarom er een ontsteking aan de haarwortel ontstaat, kan meerdere oorzaken hebben. Zo is een geïrriteerde huid een mogelijke steenpuist oorzaak. Denk bijvoorbeeld aan scheerirritatie, waardoor er een steenpuist in de schaamstreek ontstaat.
Maar ook: een slechte hygiëne, overmatig zweten, een haarzakje gaat kapot, slechte hygiëne, overgewicht, het dragen van té strakke kleding waardoor het langs de huid schuurt of slecht behandelde inwendige ziekten. Al deze factoren kunnen een steenpuist oorzaak zijn. Ze houden de steenpuist in stand of veroorzaken nieuwe steenpuisten.
Hoe ziet een steenpuist eruit?
Een steenpuist gaat eigenlijk altijd verschillende fases door. Allereerst, kun je een steenpuist herkennen aan een rode en pijnlijke bult in de huid. Die ook nog een kloppend gevoel afgeeft. Je voelt de puist als het ware zitten, zonder dat je eraan zit. Dit is ook de reden dat de steenpuist voor jezelf vaak veel groter voelt dan deze in werkelijkheid is.
Na een paar dagen verandert het midden van de rode bult in een gele pus kop. Dit is meteen een typisch kenmerk van een puist. Het betekent dat de steenpuist rijp is. Oftewel, je zou het kunnen uitknijpen. Maar of een steenpuist uitknijpen slim is, vertel ik je later in deze blog.
Na een tijdje begint het centrum van een dergelijke steenpuist, oftewel het midden, af te sterven. Je noemt dit ook wel weefselsterfte. Dit merk je, omdat er een zwarte korst op de steenpuist verschijnt. Daarnaast kan het ook zijn dat de omliggende huid wat gaat zwellen. Het klinkt allemaal heel cru, maar in de praktijk merk je hier gelukkig niet zoveel van!
Karbonkels
Deze naam klinkt misschien een beetje gek. Het het is een medische term, waarmee wordt aangegeven dat er meerdere steenpuisten bij elkaar. Dit gebeurt vooral als de steenpuisten in de nek zitten. Over het algemeen zijn karbonkels erg pijnlijk. Een steenpuist foto is natuurlijk nooit echt smakelijk, maar hieronder zie je een hoe vier steenpuisten samenvloeien tot karbonkels.
Furunculose
Ook furunculose is ook een veelgebruikte medische term als het gaat om steenpuisten. Het betekent namelijk dat iemand regelmatig last heeft van terugkerende steenpuisten. In de meeste gevallen is iemand dan ook drager van het stafylokokken bacterie.
Daarnaast kunnen er ook nog andere dingen aan de hand zijn als je last hebt van steeds terugkerende steenpuisten. Zo hebben mensen met diabetes een vergroot risico op furunculose. Net als mensen met bloedarmoede of andere ziektes waarbij je weerstand verlaagd is.
Steenpuist schaamstreek (steenpuist schaamlip, steenpuist balzak)
Een veelvoorkomende plek is een steenpuist in de schaamstreek. Dit heeft eigenlijk twee redenen. Allereerst, omdat hier natuurlijk veel haartjes groeien en de stafylokokken makkelijk via deze haartjes naar binnen treden.
Ten tweede is het zo dat steenpuisten sneller ontstaan als de huid geïrriteerd is. En het scheren van je schaamstreek kan zorgen voor irritatie van de huid. Denk bijvoorbeeld aan scheerbultjes of ingegroeide haren, waardoor er een steenpuist in de schaam streek kan ontstaan. Misschien vind je dit ook interessant: Beste scheermes vrouwen en Beste scheermes mannen.
Steenpuist gezicht
Dit is misschien wel de meest vervelend plek om een steenpuist te krijgen: je gezicht. Een steenpuist in het gezicht komt gelukkig niet super veel voor. Maar áls het voorkomt, zijn de klachten wel vaak wat heftiger.
Het is namelijk zo dat bij een steenpuist in het gezicht ook vaak de omliggende huid op zwelt, waardoor de puist groter lijkt, maar ook voelt. Als de steenpuist in het gezicht zit, is dit meestal vlakbij de haargrens. Dit komt, omdat hier natuurlijk meer haargroei is, waardoor de kans op een ontsteking van een haarzakje ook groter is.
De steenpuist foto hieronder gaat niet om één steenpuist in het gezicht. Maar meerdere, die zijn samengevloeid tot een karbonkel.
Steenpuist nek
Een steenpuist in de nek is vaak het gevolg van schurende en wrijvende kleding of sieraden. Ze irriteren je huid constant, waardoor het risico op een overgroei van stafylokokken en zo een steenpuist groter wordt. Wat verder opvalt, als de steenpuist in je nek zit, is dat het vaak niet om één steenpuist gaat. Maar om meerdere steenpuisten. Die dicht bij elkaar liggen. Je noemt dit ook wel karbonkels. Ze doen vaak veel pijn.
Steenpuist in oor
Naast een steenpuist in je schaam streek, nek of gezicht, komt het ook regelmatig voor dat een steenpuist in het oor zit. Het vervelende aan een steenpuist in je oor, is dat je gehoor hierdoor tijdelijk achteruit gaat. Een beetje vergelijkbaar met het dragen van een oordopje.
Het 'fijne' aan een steenpuist in je oor is natuurlijk wel dat het niet goed ziet zitten. En dat je er niet makkelijk bij kan, waardoor de verleiding om de steenpuist uit te knijpen ook minder groot is. En dat is fijn, want een steenpuist uitknijpen is een heel slecht idee!
Steenpuist bil
Een steenpuist op je bil. Het klinkt misschien een beetje beschamend, toch komt het vaker voor dan je denkt. Met name mannen hebben een verhoogd risico op het krijgen van een steenpuist op een bil of billen. Dit komt, omdat zij over het algemeen meer haargroei op hun billen hebben.
Daarnaast is schurend en strakzittend ondergoed ook een trigger voor steenpuisten op je billen Het vervelend aan deze plek is, dat het extra pijn doet. Omdat je er constant op zit. Je loopt hierdoor ook sneller het risico dat de steenpuist kapot gaat.
Verschil puist en steenpuist
Een gewone puist ontstaat door verstopte poriën en is een milde ontsteking, vaak gerelateerd aan acne. Een steenpuist is ernstiger, veroorzaakt door de bacterie Staphylococcus aureus. Het zorgt voor een diepere, pijnlijkere ontsteking van een haarzakje. Ook is een gewone puist meestal oppervlakkig en klein. Terwijl een steenpuist groter, roder en pijnlijker is. Op een wat donkere huid wordt de steenpuist meestal niet zo rood.
Steenpuist besmettelijk?
Helaas is een steenpuist erg besmettelijk. Met name het pus in de steenpuist zit vol met besmettelijke bacteriën. Deze bacteriën kun je zowel op jezelf als op een ander overdragen.
Een steenpuist uitknijpen zorgt ervoor dat het pus op de omliggende huid terecht komt, waardoor ook hier een steenpuist kan ontstaan. Daarom is een steenpuist uitknijpen eigenlijk altijd een slecht idee. Het wordt bij een dergelijke steenpuist sterk afgeraden om überhaupt aan de rode bult te zitten. Hoe minder je eraan zit, hoe beter!
Complicaties steenpuist
Heel soms treden er complicaties op bij steenpuisten. Eén van deze complicaties is wondroos. Dit is een huidinfectie, waarbij er een vuurrode gezwollen uitslag ontstaat. Die vaak ook nog erg pijnlijk is
In hele zeldzame gevallen kunnen de bacteriën in je bloedbanen terecht komen, waardoor je een bloedvergiftiging kunt krijgen. Gelukkig komt dit maar heel weinig voor. Ook kan het voorkomen dat je lymfeklieren opzwellen. Dit is een teken dat je immuunsysteem hard aan het werk is, om de ontsteking te verhelpen. Je hoeft je hier geen zorgen om te maken.
Steenpuist voorkomen
Is steenpuist krijgen is dus niets ernstigs, maar kan wel super vervelend zijn. Daarom is het fijn om de kans op een nieuwe steenpuist zoveel mogelijk proberen te voorkomen. Enkels tips die ik heb zijn: draag geen nat verband, draag geen schurende kleding, was je huid regelmatig met een milde reiniger om bacteriegroei te verminderen, draag schone kleding, gebruik waar kan een nieuwe handdoek, deel zo min mogelijk persoonlijke items met anderen en probeer een overtollige talgproductie (vette huid) weer in balans te krijgen. In deze blog geef ik tips om dit te doen: Vette huid.
Steenpuist uitgeknepen wat nu?
Heb je de steenpuist uitgeknepen? Dan is het belangrijk om de plek goed schoon te maken met een antibacteriële zeep of een ontsmettingsmiddel. Op die manier verklein je het risico op een infectie. Eventueel kun je een antiseptische crème of zalf smeren. Probeer in ieder geval ook niet aan de puist te zitten. Dit kan de infectie verergeren of de bacteriën verspreiden naar omliggende huidgebieden. En zo een nieuwe ontsteking van een haarzakje veroorzaken.
Steenpuist behandeling: wat te doen bij een steenpuist?
Steenpuisten voorkomen is natuurlijk altijd beter dan genezen. Bijvoorbeeld door geen strakke kleding te dragen, bij overmatig zweten de huid goed droog te deppen, de nagels kort te houden, een verminderde weerstand te herstellen en irritaties van de huid zoveel mogelijk te voorkomen.
Helaas ontkom je er soms gewoon niet aan, waardoor er toch een vervelende steenpuist ontstaat. Als je last hebt van een steenpuist, wil je natuurlijk heel graag weten hoe je hier weer vanaf komt. In principe is een steenpuist behandeling niet nodig, omdat steenpuisten vaak vanzelf weer zullen verdwijnen. Toch heb ik hieronder een aantal tips tegen steenpuisten gezet!
1. Steenpuist behandeling: geen steenpuist uitknijpen!
Je hebt vaak het gevoel dat je de steenpuist moet uitknijpen, omdat je een constante druk van de puist voelt. Toch is het echt verstandig om dit niet te doen! Je vertraagt hierdoor alleen maar het genezingsproces. Bovendien vergroot een steenpuist uitknijpen de kans op nieuwe steenpuisten.
Wacht liever rustig af tot de steenpuist vanzelf weg trekt. Als de steenpuist eenmaal rijp is, en er dus een geel puskopje op komt, zal de druk van de puist ook afnemen.
2. Steenpuist behandeling: steenpuist sneller laten rijpen
Wat je wel kunt doen is het rijpingsproces van de steenpuist versnellen, waardoor de druk van de steenpuist sneller afneemt. Dit kun je onder andere doen door de steenpuist warm te maken. Bijvoorbeeld door een warm washandje of een warm kompres op het ontstoken gebied te leggen. De warmte die wordt afgegeven zorgt ervoor dat de steenpuist rijper wordt en zo sneller verdwijnt. Daarnaast heeft een warm kompres ook nog een pijnstillend effect.
Naast een warm kompres zijn er ook bepaalde cosmetische ingrediënten die het rijpingsproces versnellen. Een goed voorbeeld is deze aanstiplotion van Drs lotion, met de werkzame stoffen: sulfur, zinkoxide en calamine. Je brengt een beetje van de vloeistof, met een wattenstaafje, aan op de steenpuist en laat dit vervolgens de hele nacht intrekken.
3. Steenpuist behandeling: ontsmetten
Is de puist vanzelf open gegaan? Dan is het heel belangrijk om de steenpuist en de huid hieromheen te desinfecteren met jodium. Zeker als de steenpuist bloed. Gebruik bijvoorbeeld deze jodium zalf. Dek het hierna af met een steriel gaasje of een desinfecterende pleister, zodat je anderen of jezelf niet kunt besmetten. Probeer ook je handen regelmatig te wassen.
Ook als de steenpuist niet open is gegaan, kan het verstandig zijn om te douchen met een desinfecterende zeep. Een desinfecterende zeep verkleint het risico dat er nieuwe steenpuisten ontstaan. Ze kunnen zich namelijk gemakkelijk over het lichaam verspreiden.
Steenpuist: wanneer naar de huisarts?
In sommige gevallen kan het toch fijn zijn om de steenpuist door een huisarts te laten bekijken. Met name als de verschijnselen ernstiger worden. Hij of zij kan dan medicijnen voorschrijven om het genezingsproces te versnellen. Meestal antibiotica. Maar wanneer moet je met een steenpuist naar de huisarts? Doe dit als:
- Steeds terugkerende steenpuist De steenpuisten blijven terugkomen (furunculose)
- Je meerdere steenpuisten tegelijk hebt die pijn doen (karbonkels)
- Als de steenpuist rondom je mond of neus zit
- Je ziek wordt van de steenpuist
- Je een hartklep aandoening hebt
- Als de ontsteking erger lijkt te worden