Verruca seborrhoica, seborrheic keratosis, een wijsheid wratje, het zijn allemaal termen voor ouderdomswratten. Deze wratjes komen ontzettend veel voor en zijn ook niets om je zorgen over te maken! Daarnaast klinkt de huidafwijking viezer dan het is. Het zijn namelijk gewoon voelbare pigmentvlekjes. In deze blog geef ik antwoord op de vragen: wat zijn ouderdomswratten? Hoe zien ouderdomswratten eruit? Hoe moet je ouderdomswratjes verwijderen? En kun je ouderdomswratten verwijderen met appelazijn?
Nieuwsgierig naar de oorzaak en behandeling? Lees dan hieronder verder!
Wat zijn ouderdomswratten?
Ouderdomswratten zijn een teken van huidveroudering. Het gaat hierbij om goedaardige huidtumoren die uit keratinocyten bestaan. Keratinocyten is gewoon een lastige term voor de huidcellen in je bovenste huidlaag. Om die reden worden de goedaardige tumoren ook wel seborrheic keratosis genoemd. Maar ook verruca seborroica of ouderdomsvlekken zijn termen die gebruikt worden.
Het gaat dus om goedaardige vormsels aan de huid. Die over het algemeen pas optreden na je dertigste. Wel neemt het ontstaan van deze wratten toe naarmate we ouder worden. Hierin komen de wratten even vaak voor bij mannen als bij vrouwen.
Kun je ouderdomswratten zelf verwijderen?
De ouderdomswratten (verruca seborrhoica) zijn dus geheel onschuldig, maar kunnen vanwege cosmetische redenen wel behandeld worden. Mits natuurlijk de juiste diagnose gesteld wordt want er zijn ook vormen van huidkanker die een klein beetje op deze wratten kunnen lijken.
Ouderdomswratten zelf verwijderen is hierin eigenlijk niet te doen. Het kan zelfs zo zijn dat de wratten gaan infecteren als je er zelf mee 'aan de slag' gaat. Wel hoor ik om me heen dat veel mensen ouderdomswratten verwijderen met appelazijn. Onderaan deze blog vertel ik je daar meer over! Inclusief alle andere behandelmogelijkheden.
Volg sproet ook op Instagram! 🧴
Hoe zien ouderdomswratten eruit?
Je kunt last hebben van één ouderdomswrat, maar er ook kunnen ook honderden ouderdomswratten zichtbaar zijn. Deze ouderdomswratten ontstaan over het hele lichaam. Wel zie je ze vooral op de handruggen, bovenaan de rug en in het gezicht. Ze zien eruit als ronde of ovale, wratachtige plekjes. Aan het begin zien deze wratjes er een beetje vettig en gelig uit.
Vandaar ook de naam verruca seborrhoica. Wat vettige wrat betekent. Qua kleur komen de wratten voor in verschillende vormen en kleuren. Aan het begin is dit huidkleurig, maar later worden de plekken donker bruin of zelfs zwart van kleur. Wat langer bestaande verruca seborrhoica plekjes voelen net als gewone wratten ruw aan.
In werkelijkheid zijn ouderdomswratten eigenlijk gewoon een soort voelbare pigmentvlekken. Deze plekjes kunnen een aantal centimeters groot worden, maar zijn meestal maar een halve tot één centimeter. Wat ook opvalt is dat het net lijkt alsof de wratten op de huid liggen. Maar dit is niet het geval.
Wat verruca seborrhoica ook typeert, is dat er in de plekjes allemaal witte en donkere stipjes te zien zijn. Je noemt de witte stipjes pseudocyten en de donkere stipjes hoornpluggen. Deze stipjes zie je niet super goed met het blote oog, maar vooral als een huidspecialist door een dermatoscoop kijkt.
Symptomen ouderdomswratten (foto's ouderdomswratten)
Ouderdomswratten kunnen verschillende vormen en kleuren aannemen. Wel zijn er een aantal algemene kenmerken waaraan je ouderdomswratten (verruca seborrhoica) kunt herkennen.
- Kleur varieert van lichte tot donkere bruine plekjes (vettige wrat)
- Plekjes zijn een aantal millimeters tot centimeters groot
- Gemiddelde grootte: een halve centimeter tot één centimeter groot
- Veelvoorkomende plekken: wrat op rug, ouderdomswratten gezicht en handen
- Plekjes voelen ruw aan als je erover heen wrijft
- De wratten veroorzaken meestal geen pijn of andere ongemakken
- Soms is er sprake van verruca seborrhoica jeuk
- Ouderdomswratten zitten meestal in het gezicht, rug en handen
- Soms kunnen ouderdomswratten gaan bloeden
- Dermatosis papulose zitten met name op een donkere huid
- Er kunnen enkele tot honderden ouderdomswratten ontstaan
- Naarmate mensen ouder worden nemen de wratten in aantal toe
Type ouderdomswrat: hoe ziet een ouderdomswrat eruit?
Ouderdomswratten uiten zich bij iedereen net wat anders. De kleur varieert, maar ook de plek en hoe de wratten aanvoelen is per persoon afhankelijk. Zo kan er een afgevlakt plekje aanwezig zijn, maar de wrat kan ook heel dik zijn. Hierin zijn twee varianten van ouderdomswratten die met name veel voorkomen:
1. Ouderdomswratten stuccokeratosen
Allereerst heb je de Stuccokeratosen. Deze ouderdomswratten ontstaan vooral op de bovenkant van de handen en voeten. Maar ook op de onderarmen- en benen worden de wratten veel gezien. Het gaat om droge, ruw aanvoelende bultjes. Die niet heel erg verheven zijn. Ze lijken meer op voelbare, ruwe, pigmentvlekken dan op een echte wrat. De kleur van deze Stuccokeratosen ouderdomswratten verschilt onderling. Wel zijn ze meestal wit, grijs of lichtbruin van kleur.
2. Dermatosis Papulosa nigra
Een andere vorm van ouderdomswratten is Dermatosis Papulosa nigra. Een hele mond vol, maar ik denk dat je dit type wel kent. Een bekende acteur heeft deze plekjes namelijk op zijn gezicht: Morgan Freeman. Op het gezicht van Morgan Freeman zitten allerlei zwarte ‘stipjes’.
Ze zien eruit als een soort kleine (1-2 mm), donkerbruine tot zwarte puntjes op de huid. Dermatosis papulosa nigra zit meestal op de slapen en op het voorhoofd en vooral bij mensen met een Aziatische, donkere huid. Dit zijn dus niet de typische ouderdomswratten. Bij mensen met een gepigmenteerde huid komen deze ouderdomswratten namelijk niet veel voor.
Huidafwijkingen die lijken op ouderdomswratten (platte wrat)
Ouderdomswratten komen dus vaak voor, waardoor de diagnose meestal makkelijk met het blote oog wordt vastgesteld. Wel zijn er een aantal huidafwijkingen die qua uiterlijke kenmerken op ouderdomswratten kunnen lijken. Met name als het om een platte wrat gaat.
Bijvoorbeeld moedervlekken, pigmentvlekken en vormen van huidkanker (met name het melanoom). Bij twijfel over je diagnose, kan een arts eventueel aanvullende diagnostiek uitvoeren. Gelukkig is dit vrijwel nooit nodig en wordt gemakkelijk de juiste diagnose gesteld.
Ouderdomswrat of melanoom?
Het onderscheiden van een ouderdomswrat (verruca seborroica) van een melanoom is belangrijk omdat melanomen wél kwaadaardig zijn. Er zijn een aantal uiterlijke kenmerken waaraan je beide plekjes van elkaar kunt onderscheiden. Ouderdomswratten zijn bruin, lichtbruin tot wit, geel van kleur. Ze voelen vaak ruw aan en lijken "vastgeplakt" aan de huid.
De vorm is meestal ovaal of rond met een duidelijk afgebakende rand en de textuur voelt wasachtig of olieachtig aan. Deze wratten groeien langzaam en komen vaak voor bij mensen ouder dan 50 jaar. Ze zijn meestal pijnloos, maar kunnen geïrriteerd raken door wrijving met kleding. Melanomen daarentegen kunnen verschillende kleuren hebben, zoals bruin, zwart, roze, rood, wit of blauw.
Ook is de kleur vaak ongelijk verdeeld. De vorm van een melanoom is meestal onregelmatig en asymmetrisch met vage of gekartelde randen. De textuur kan zowel glad als ruw zijn. Melanomen kunnen snel groeien en zich uitzaaien naar andere delen van het lichaam. Ze kunnen jeuken, bloeden of pijnlijk zijn. Lees hier meer over melanomen: Melanoom.
Hoe ontstaan ouderdomswratten?
Ouderdomswratten ontstaan waarschijnlijk als gevolg van het ouder worden van de huid. De reden dat aangenomen wordt dat je leeftijd een rol speelt, is omdat de wratten met name voorkomen bij mensen boven de 50 jaar. In de loop der jaren kunnen sommige huidcellen in je lichaam een klein 'weeffoutje' oplopen, waardoor ze opeens sneller gaan delen. Dit kan leiden tot het ontstaan van een wratje. Daarnaast zijn er factoren die het risico op het ontstaan van ouderdomswratten vergroten:
Ouderdomswratten door de zon
Er wordt gedacht dat er een relatie is tussen de zon en verruca seborrhoica. Ouderdomswratten zitten namelijk vooral op plekken waar de huid veel wordt blootgesteld aan de zon. Denk aan je gezicht, je handenruggen en bovenrug. Hierdoor wordt gedacht dat de zon mogelijk een rol speelt. Deze gedachte is op zich ook niet zo gek. De zon brengt tenslotte schade teweeg aan je pigmentcellen, waardoor er huidklachten kunnen ontstaan, als pigmentvlekken, huidkanker en dus ook verruca seborrhoica. Daarnaast kunnen bestaande wratten door de zon erger worden.
Ouderdomswratten door erfelijke factor
Heb je jouw huid je hele leven fanatiek tegen de zon beschermd? En toch last van de bruine, ruwe wratjes? Dan is de kans groot dat een erfelijke factor bij jou een rol speelt. Oftewel je hebt een vergroot risico op het ontwikkelen van ouderdomswratten. Extra vervelend aan deze overgeërfde ouderdomswratjes is dat de plekken vaak relatief groot zijn. Soms tot wel een paar centimeter.
Ouderdomswratten door syndroom
Daarnaast worden de ouderdomswratten ook gezien bij het Leser-Trelat syndroom. In zeer korte tijd ontstaan er dan allerlei ouderdomswratten op de borst en rug. Ook geven de verruca seborrhoica jeuk klachten. Dit is een ernstige vorm van ouderdomswratten, omdat het vaak een teken is van kanker in de organen.
Waarom de ouderdomswratjes precies ontstaan bij dit syndroom is nog niet helemaal duidelijk. Wel denken wetenschappers dat dit komt, doordat er in de tumorcellen groeifactoren worden aangemaakt. Maar hier is nog veel onduidelijkheid over. Deze uitgebreide vormen zijn trouwens niet altijd het gevolg van een syndroom. Oudere mensen kunnen ook zonder duidelijke oorzaak plotseling allerlei wratjes krijgen.
Wat te doen tegen ouderdomswratten?
Ouderdomswratten gaan helaas niet vanzelf weg. Op zich is dit natuurlijk niets om je zorgen over te maken, omdat de wratten goedaardig zijn. Maar je kunt de wratten natuurlijk wel storend vinden en vanwege cosmetische redenen weghalen. Hieronder vertel ik hoe! Verder is het belangrijk om niet aan de ouderdomswratten te krabben, want dan kunnen er wondjes ontstaan, het kan gaan bloeden en zelfs geïnfecteerd raken.
Middel tegen ouderdomswratten crème
Helaas kun je zelf niet super veel aan de ouderdomswratten doen, omdat zowel wratten als pigment lastig te behandelen zijn. Bovendien kan de vetwrat gaan infecteren wanneer je het op de verkeerde manier behandeld en er bacteriën in het ontstane wondje terecht komen. Ook bestaat er niet zo iets als een ouderdomswratten crème. Voorkomen van ouderdomswratten is daarom beter dan genezen. Bijvoorbeeld door je goed in te smeren met een huidvriendelijke zonnebrand. Voorbeelden zijn:
- Biodermal zonnebrandcrème - normale tot droge huid
- SMPL Skincare zonnebrand - normale tot droge huid
- Biodermal zonnebrand fluïde - normale tot vette huid
- Beauty of Joseon zonnebrand - normale tot vette huid
Ouderdomswratten verwijderen met appelazijn?
Appelazijn-ouderdomswratten, het wordt al eeuwenlang ingezet. Maar kun je daadwerkelijk ouderdomswratten verwijderen met appelazijn? Je kunt het appelazijn, ook wel appelcider genoemd, zeker gebruiken om ouderdomswratten te verwijderen. Wat moet je doen? Druppel een flinke scheut (onverdund) appelazijn op een watje.
Druk het watje vervolgens tegen de ouderdomswrat aan en plak hier een pleister overheen. Op deze manier kan het appelazijn langdurig op de ouderdomswrat inwerken. De ouderdomswrat zal gaan inslinken. Dit kan een aantal dagen tot weken duren. Daarnaast verschilt het behandeleffect per huidtype, per type ouderdomswrat en per persoon. Uiteindelijk is het de bedoeling dat de ouderdomswrat van de huid af valt.
Ouderdomswrat weghalen door professional
Ouderdomswratten worden beschouwd als goedaardige vormsels van de huid. Behandelen is daarom niet nodig. Toch kiezen mensen, vooral vanwege cosmetische redenen, er vaak toch voor om de ouderdomswratten te verwijderen. Ze gaan niet vanzelf weg namelijk. Ouderdomswratjes weghalen kun je het beste door een huidtherapeut of dermatoloog laten doen. Er zijn hierin verschillende technieken mogelijk. Hieronder lees je de behandelmogelijkheden van een huidtherapeut:
Verruca seborrhoica verwijderen met curretage (scherpe lepel)
De voorkeur gaat uit naar een behandeling met curretage, waarbij de ouderdomswrat onder lokale verdoving verwijderd wordt. Met een scherpe lepel of ring-currete wordt de wrat als het waren van de huid afgeschraapt. Nadat de ouderdomswratten behandeld zijn, ontstaat een oppervlakkige schaafwond. Deze wond geneest gewoon vanzelf. Lees hier meer over curretage.
Behandeling ouderdomswratten doormiddel van elektrocoagulatie
Een andere optie is behandelen door middel van elektrocoagulatie. Bij deze therapie worden de ouderdomswratten blootgesteld aan extreme warmte. Met als doel het verbranden van het weefsel. Het is heel belangrijk om het behandelde gebied goed tegen de zon te beschermen na de behandeling. Anders krijg je namelijk pigmentvlekken op de behandelde plekjes. En dat zou zonde zijn! Lees hier meer over elektrocoagulatie.
Ouderdomswratten behandelen met cryotherapie
Een andere effectieve therapie om de ouderdomswratten te verwijderen is cryotherapie. Bij deze therapie worden de wratten niet blootgesteld aan extreme hitte, maar aan extreme kou. Er wordt vloeibare stikstof tegen de wratten aangehouden. Met als doel het weefsel te bevriezen, waardoor het zal afsterven. Behandelen met vloeibare stikstof is niet heel pijnlijk, want de kou zorgt eigenlijk voor een lokale verdoving. Lees hier meer over cryotherapie.
Ouderdoms wratten verwijderen met pigmentlaser
Als de plek niet zo verheven is kan de huidtherapeut er ook nog voor kiezen om de ouderdomswrat te behandelen met een pigmentlaser. Bij deze therapie wordt de plek met laserlicht verhit en zo verbrand. Deze therapie heeft vaak niet de voorkeur. Het te verwachten resultaat is namelijk lastig om van te voren vast te stellen en verschilt erg per persoon en per plekje. Lees hier meer over pigmentlaser
