Vijfde ziekte: rode vlekjes op huid kind

Onder kinderen zijn er zes huidziekten met vlekjes die veel voorkomen. Hiervan is erythema infectiosum er één van. In de volgorde waarin deze vlekjesziekten bij kinderen optreden is erythema infectiosum de vijfde in de rij. Vandaar ook de naam: vijfde ziekte. In deze blog vertel ik je alles over de infectie. Inclusief een aantal handige smeer tips!

Nieuwsgierig geworden? Lees dan hieronder verder!


Wat is de vijfde ziekte (erythema infectiosum)?

De vijfde ziekte wordt ook wel erythema infectiosum genoemd. Hierin staat erythema voor roodheid en infectiosum voor besmettelijkheid. Het gaat hierbij specifiek om besmetting met het parvovirus B19. Iedereen kan deze besmettelijke vlekjesziekte krijgen, maar de vijfde ziekte komt voornamelijk voor bij kinderen tussen de vijf en vijftien jaar.

Sommige infecties met het virus verlopen zonder merkbare klachten van de vijfde ziekte. Terwijl anderen juist weer veel klachten krijgen. Dit uit zich vooral in de vorm van huidklachten die na ongeveer tien dagen verschijnen. Je krijgt dan klachten als: rode vlekjes, rode wangen en je soms niet lekker voelen. Onderaan deze blog lees je mijn tips!


Oorzaak vijfde ziekte

De vijfde ziekte wordt dus veroorzaakt door het Parvovirus B19. Dit virus wordt overgedragen van mens op mens. Vooral kinderen raken besmet met het virus, maar ook als volwassene kun je de besmettelijke vlekjesziekte oplopen. Het virus bevindt zich namelijk in de keel en verspreidt zich via druppeltjes in de lucht. Bijvoorbeeld door te hoesten of niezen, maar ook praten kan de besmettelijke ziekte overdragen.

Daarom hebben kinderen die naar school of het kinderdagverblijf gaan een verhoogde kans op het oplopen van de vijfde ziekte. Hetzelfde geldt voor kinderen of volwassenen met een verlaagde weerstand. Ongeveer één week na besmetting met het virus ben je zelf ook besmettelijk. Dit houdt aan tot de huiduitslag ontstaat. Pas dan ben je niet meer besmettelijk.


De vijfde ziekte symptomen

De vijfde ziekte begint vaak met milde koorts en een huiduitslag in het gezicht dat ook wel 'klap in het gezicht uitslag' wordt genoemd. Dit komt omdat er rode vlekken op de wangen ontstaan, waardoor het net lijkt alsof je een klap in je gezicht hebt gehad. Deze uitslag verspreid zich vervolgens naar andere delen van het lichaam, zoals je armen, benen en borst. Meestal treden de volgende klachten op:

  • Kleine rode tot roze vlekjes
  • Rode uitslag wangen
  • Kinderen voelen zich soms niet fit
  • Meestal wordt je niet echt ziek
  • Verminderde eetlust
  • Klap in het gezicht uitslag
  • Geen uitslag rondom mond
  • Pijnlijke gewrichten bij volwassenen
  • Zwelling bij volwassenen
  • Soms vermoeid en lichte hoofdpijn


De vijfde ziekte volwassenen

Iedereen kan dus de vijfde ziekte krijgen. Ook volwassenen. Als de vijfde ziekte ontstaat, uit dit zich bij volwassenen lang niet altijd in huidklachten. Veel vaker treden er vooral gewrichtsklachten op. Je krijgt bijvoorbeeld last van pijnlijke en stijve handen, polsen, knieën en enkels. Deze klachten kunnen één tot twee weken aanhouden.

Dit is op zich niets ernstigs, maar als zwangere vrouwen de vijfde ziekte krijgen kan dit wel gezondheidsrisico's voor de ongeboren baby met zich meebrengen. Als je tijdens de eerste helft van je zwangerschap de vijfde ziekte krijgt, en hier niet immuun voor bent, kan dit in zeldzame gevallen voor een miskraam zorgen. Gelukkig is het zo dat ongeveer zeventig procent van de zwangere vrouwen al op kinderleeftijd antistoffen tegen het parvovirus B19 heeft aangemaakt.

De vijfde ziekte baby en kind

Ondanks dat iedereen de besmettelijke vlekjesziekte kan krijgen, wordt de vijfde ziekte dus vaker gezien bij kinderen. Het begint vaak met vuurrode wangen en kleine rode vlekjes in het gezicht die zich vervolgens over het hele lichaam verspreiden.

Ook kan de vijfde ziekte gepaard gaan met jeuk en koorts. Maar de meeste kinderen voelen zich niet erg ziek. De rode vlekjes zullen binnen ongeveer één week verdwijnen, maar ze kunnen door bepaalde triggers wel nog een aantal weken opnieuw opspelen. Bijvoorbeeld door warmte, kou, zonlicht of bij inspanning. Gelukkig verdwijnen de vlekjes dan snel weer.


Verschil vijfde ziekte en zesde ziekte

De vijfde ziekte (erythema infectiosum) kan qua uiterlijke symptomen erg op de zesde ziekte (roseola infantum) lijken. Bovendien worden beide ziektes ook veroorzaakt door een virus. Toch zijn er ook een aantal belangrijke verschillen. Met als grootste verschil dat de vijfde ziekte, naast rode vlekken weinig symptomen geeft.

Terwijl de zesde ziekte vaak begint met een paar dagen flinke koorts en vervolgens het verschijnen van een roze tot rode huiduitslag. Dat zich over het hele lichaam kan verspreiden. Wel zijn beide ziektes besmettelijk. Alleen wordt de vijfde ziekte veroorzaakt door het parvovirus B19 en de zesde ziekte door het herpesvirus 6 of herpesvirus 7. Bij beide vind besmetting vooral op vóórdat er klachten optreden.

Andere kinderziektes

Naast de zesde ziekte zijn er nog meer kinderziektes die een beetje op de vijfde ziekte kunnen lijken. Hoewel de symptomen van deze kinderziektes op elkaar kunnen lijken, worden ze wel door verschillende factoren veroorzaakt. Hierdoor ziet de aanpak van iedere huidklacht er ook weer anders uit.

Als je denkt dat jijzelf of iemand anders last heeft van de vijfde ziekte, is het raadzaam om even langs de huisarts te gaan. Hij of zij kan namelijk vaak snel beoordelen of het inderdaad om de vijfde ziekte gaat of toch een andere huidklacht. Hieronder vind je alvast wat informatie over verschillende huidziektes bij kinderen!


Behandeling vijfde ziekte

De vijfde ziekte gaat eigenlijk altijd weer vanzelf over. Meestal is de huiduitslag binnen zeven tot tien dagen weer verdwenen. Zonder dat je kind er heel ziek van wordt. Je hoeft daarom ook niets tegen de infectie te doen. Toch kan het soms fijn zijn om wel iets op de huiduitslag te smeren. Met name als de vijfde ziekte voor veel jeuk zorgt. Hieronder lees je daarom mijn tips en adviezen bij de vijfde ziekte!

Stap 1. Goede hygiëne

Een goede hygiëne kan helpen om anderen niet te besmetten met de vijfde ziekte. Denk hierbij aan het regelmatig wassen van je handen, in je elleboog hoesten en niezen, een papieren zakdoek gebruiken, het schoonmaken van speelgoed. Je kindje hoeft niet thuis te blijven. De ziekte is namelijk al besmettelijk voordat er klachten optreden, dus de kans is groot dat besmetting helaas al heeft plaats gevonden. Wel is het fijn om andere ouders van school even te waarschuwen.

Ontstaat de vijfde ziekte in de eerste helft van je zwangerschap en heb je als kind geen last van de vijfde ziekte gehad? Dan is het goed om voor de zekerheid even contact op te nemen met je huisarts.

Stap 2. Jeuk remmen

Heb je, of je kindje, veel last van jeuk? Dan kan je eventueel een verkoelende crème of gel op de huiduitslag smeren. Het liefste een product met zinkoxide of haver. Hiervan is bekend dat het jeuk kan remmen zonder hierbij de huid te beschadigen. Deze producten zijn gewoon zonder recept verkrijgbaar. Hieronder een aantal voorbeelden!

Stap 3. Vermijd triggers

Er zijn een aantal factoren die de huiduitslag kunnen triggeren. Zoals warmte, (extreme) kou, in spanning en zonlicht. Probeer blootstelling aan deze factoren daarom even te vermijden als je last hebt van de vijfde ziekte. Hetzelfde geldt voor cosmetica producten die de huid irriteren. Op de Sproet Instagram pagina deel ik regelmatig cosmetica merken die ik wel en niet zou smeren!