We weten allemaal dat roken nou niet de meest gezonde activiteit is om te doen. Maar waar de schade het snelst zichtbaar wordt, is je huid. Als huidtherapeut zie ik regelmatig cliënten die worstelen met de gevolgen van roken. Van een doffe teint tot rimpelvorming, onzuiverheden en zelfs vertraagde wondgenezing. In deze blog vertel ik meer over de invloed van roken op de huid.
Wat is een rokershuid?
De term rokershuid staat natuurlijk voor een huid dat veranderd is als gevolg van (regelmatig) roken. Maar wat wordt hier precies mee bedoeld? Het gaat niet om een officiële medische diagnose. Maar ook om een duidelijk herkenbaar huidbeeld dat ontstaat door langdurige blootstelling aan tabaksrook en schadelijke stoffen. Denk aan; teer, nicotine en vrije radicalen.
Een rokershuid ziet er vaak valer en grijzer uit. De glow die wij associëren met een gezonde huid, verdwijnt als het ware geleidelijk waardoor je huid wat grauwer lijkt. De reden dat deze glow verandert, komt vooral doordat de bloedtoevoer wordt beperkt en de huid zo minder zuurstof krijgt.
Ook rimpels ontstaan sneller door roken. Vooral rond de mond en ogen. Daarnaast voelt de huid droger aan, kan deze verslappen en is er vaker sprake van onzuiverheden of verstoppingen. Wat veel mensen niet weten is dat deze onzuiverheden ontstaan omdat rookdeeltjes op de huid blijven liggen.
Hoewel al deze veranderingen aan de huid zich langzaam ontwikkelen, worden ze op den duur steeds duidelijker zichtbaar. En op het moment dat we ons hier massaal aan gaan storen, is er vaak meer nodig dan het smeren van de juiste cosmetica.. In deze blog vertel ik je er alles over!
Hoe roken de huid van binnenuit beschadigt
Hoewel veel mensen weten dat roken slecht is, is minder bekend hoe groot de impact op je huid daadwerkelijk is. En vooral welke mechanismen hierachter zitten. Hieronder leg ik uit wat roken met je huid doet, waarom die veranderingen ontstaan en wat je kunt doen om je huid te helpen herstellen.
1. Verminderde doorbloeding en zuurstoftekort
Eén van de eerste processen die plaatsvindt wanneer je rookt, is de vernauwing van de bloedvaten. Nicotine zorgt ervoor dat de vaatwanden samentrekken, waardoor er minder bloed naar de huid wordt vervoerd. Minder bloed betekent automatisch ook minder zuurstof en voedingsstoffen. De huid heeft constant behoefte aan zuurstof, structuurproteïnen en micronutriënten om gezond te blijven.
Wanneer deze toevoer afneemt, vertraagt het herstelproces en neemt de celvernieuwing af. Dit verklaart waarom de teint van rokers vaak grauw of vale oogt. De huid krijgt simpelweg niet voldoende zuurstof om een gezonde gloed te behouden. Bovendien wordt afvalstofafvoer gehinderd, waardoor de huid minder fris oogt en sneller verstopt raakt.
2. Versnelde afbraak van collageen en elastine
Dat roken ook invloed op onze collageen aanmaak heeft is denk ik algemeen bekend. Tabaksrook bevat duizenden chemische stoffen, waaronder vrije radicalen die de huid van binnenuit aantasten. Vrije radicalen veroorzaken oxidatieve stress. Makkelijk uitgelegd is dit een proces waarbij cellen beschadigd raken. Het gebeurt bijvoorbeeld ook als je te lang in de zon zit.
In het specifiek beschadigen de de fibroblasten. Dit zijn cellen die verantwoordelijk zijn voor de aanmaak van collageen en elastine. Twee belangrijke eiwitten die normaal gesproken zorgen voor stevigheid en elasticiteit van de huid. Wanneer deze eiwitten versneld worden afgebroken, krijgt de huid moeite om haar structuur en veerkracht te behouden.
Hierdoor ontstaan rimpels en fijne lijntjes sneller en worden bestaande rimpels dieper. Vooral rondom de lippen en ogen, waar de huid dunner is, zijn deze veranderingen goed zichtbaar. Bovendien breekt roken vitamine C in het lichaam af. Dit is een super belangrijk antioxidant als het gaat om de opbouw van ons collageen. De huid krijgt dus een dubbele klap: verlies van bouwstenen én versneld verval.
3. Verstoorde huidbarrière en meer onzuiverheden
Een bekend probleem onder zowel vaste rokers als zogeheten 'party rokers' is dat ze last krijgen van onzuiverheden. Dit heeft een verklaring. Tijdens het roken kunnen kleine rookdeeltjes zich gaan hechten aan het huidoppervlak. Vooral wanneer je rookt in een gesloten ruimte of dicht bij je gezicht.
Deze deeltjes kunnen poriën verstoppen en de huidbarrière verzwakken. En een beschadigde huidbarrière leidt automatisch sneller tot irritatie, roodheid en vochtverlies. De talgproductie kan uit balans raken, waardoor de huid tegelijk droog én vet aan kan voelen. Hierdoor is de kans groter op mee-eters, ontstekingen en acne-achtige klachten.
4. Mechanische rimpelvorming rond de mond en ogen
Naast de biochemische schade zorgt roken zelf voor extra mechanische druk op je huid. Het klinkt misschien een beetje te ver gezocht maar het tuiten van je lippen tijdens inhaleren en het dichtknijpen van je ogen om rook te vermijden, zorgen er beide voor dat je steeds dezelfde spieren samentrekt.
Deze herhaaldelijke bewegingen veroorzaken op den duur permanente lijntjes. Wat wij ook wel kennen als de klassieke rokerslijntjes rondom de mond. Omdat de huid door roken al verzwakt is, blijven deze lijnen sneller zichtbaar en verdiepen ze zich gemakkelijker.
5. Slechtere wondgenezing huid
Roken heeft ook een directe invloed op het vermogen van de huid om te herstellen. De afname in doorbloeding en zuurstoftoevoer zorgt er namelijk voor dat wondjes trager genezen. Maar ook sneller ontsteken en bovendien een grotere kans hebben op littekenvorming.
Dit heeft belangrijke implicaties voor huidtherapeutische behandelingen. Rokers hebben meer risico op complicaties na bijvoorbeeld microneedling, een chemische peeling of laserbehandelingen. Daarom adviseren veel specialisten om te stoppen met roken vóór een behandeling om het resultaat te optimaliseren.
6. Gevoeliger voor huidaandoeningen
Roken is ook een uitlokkende factor van verschillende huidaandoeningen zoals psoriasis, rosacea en bepaalde vormen van huidkanker. De combinatie van ontstekingsbevordering, verminderde afweer en beschadiging van cellen creëert een soort kwetsbare huidomgeving.
Vooral rosacea kan verergeren door roken, omdat de bloedvaten al aangetast zijn en sneller verwijden of beschadigen. Mensen die al een huidaandoening hebben, kunnen merken dat klachten moeilijker te controleren zijn wanneer zij blijven roken.
Herstel van de huid na stoppen met roken
Maar er is hoop! Stoppen met roken heeft, naast een positieve invloed op je gezondheid, ook nog invloed op je huid. Je huid kan zich namelijk herstellen waardoor de typische 'rokershuid' symptomen kunnen verminderen. Hieronder leg ik uit hoe dit in z'n werk gaat!
Wat gebeurt er in de eerste weken?
Wanneer je stopt met roken, begint je lichaam vrijwel direct te herstellen. Na enkele uren neemt de bloeddoorstroming al iets toe. Bizar hé? En binnen enkele weken kan de huid merkbaar meer kleur en vitaliteit krijgen. De huidcellen ontvangen weer voldoende zuurstof en voedingsstoffen, waardoor de celvernieuwing kan verbeteren. Veel ex-rokers ervaren dat hun huid frisser en minder grauw oogt.
Langdurig herstel van collageen en elasticiteit
Het volledig herstel van collageen en elastine duurt langer, omdat dit diepe structurele processen zijn. Na enkele maanden tot een jaar kan de huid steviger worden en kunnen rimpels minder diep ogen. Hoewel niet alle schade volledig omkeerbaar is, kan stoppen met roken het verouderingsproces aanzienlijk vertragen en de kwaliteit van de huid zichtbaar verbeteren.
De juiste huidverzorging met voldoende antioxidanten, retinoïden en eventueel het gebruik van een LED masker kan dit proces extra stimuleren. Daarnaast kun je natuurlijk ook een huidtherapeut bezoeken voor een professionele behandeling. Daarover hieronder meer.
Rol van huidtherapie in herstel
Huidtherapeuten spelen een belangrijke rol in het begeleiden van mensen die herstellen van een rokershuid. Behandelingen zoals microneedling, chemische peelings, intensieve reiniging en productadvies kunnen helpen om de huid te vernieuwen, de barrièrefunctie te verbeteren en de structuur geleidelijk te verstevigen. Zeker in combinatie met het stoppen van roken kan de huid opmerkelijke vooruitgang boeken.
Conclusie: effect roken op huid
De effecten van roken op de huid zijn ingrijpend. Maar gelukkig ook deels omkeerbaar. Door verminderde doorbloeding, afbraak van collageen, oxidatieve stress en mechanische belasting ontstaat een huid dat sneller veroudert, doffer oogt en gevoeliger is voor schade.
Stoppen met roken is de meest effectieve manier om dit proces te vertragen en de huid een kans te geven te herstellen. De huid heeft een groot herstelvermogen. Vooral wanneer de schadelijke invloed van rook wordt weggenomen én actief wordt gewerkt aan versterking en vernieuwing.
