Jeukende benen

11 oktober 2022

Het hebben van jeukende benen klinkt niet als iets ernstigs en in veel gevallen is dit ook niet zo, maar dit neemt niet weg dat jeukende benen erg vervelend kunnen zijn. Maar wat kan de oorzaak zijn van jouw jeukende benen? En misschien wel nog belangrijker hoe kom je er weer vanaf? Ik vertel het je allemaal in deze blog!

Nieuwsgierig geworden? Lees dan hieronder verder!

Wat zijn jeukende benen?

Ik wil bijna zeggen 'je hebt jeukende benen en je hebt jeukende benen'. Er zit namelijk een groot verschil tussen de verschillende vormen van jeukende benen. Zo kun je last hebben van jeukende bovenbenen of juist dat vooral je onderbenen jeuken. Maar ook: jeuk bij enkels, jeuk aan scheenbeen, jeukende kuiten, jeuk binnenkant benen zijn veel voorkomende symptomen.

De hevigheid in jeuk aan de benen verschilt in ernst. Zo kan het voorkomen dat je een keertje last hebt van jeukende benen na het scheren of na het douchen. Maar het kan ook zo zijn dat de jeukende benen worden veroorzaakt door een onderliggende huidziekte, waardoor je er constant last van hebt. Denk bijvoorbeeld aan eczeem of psoriasis aan de benen.

In deze blog focus ik op jeukende benen. Heb je wel last van een jeuk in het gezicht? Op mijn productadviezen pagina geef ik per huidprobleem gratis cosmetica tips! Alle producten die ik bij jeuk aan de benen adviseer staan onderaan deze blog. Mijn favoriete producten heb ik hieronder op een rijtje gezet:

Symptomen jeuk aan benen

Jeuk aan de benen is een fysieke klacht, maar dit kan uiteindelijk ook zorgen voor uiterlijke klachten aan de huid. Bijvoorbeeld doordat het veelvuldig aan de huid krabben. Maar het kan ook andersom; je hebt last van een zichtbare huiduitslag, wat zorgt voor jeukklachten en andere symptomen.

Jeuk aan onderbenen en enkels (vaak op oudere leeftijd en/of bij suikerziekte)
Jeuk aan bovenbenen
Rode benen
Droogte lijntjes
Schrale benen
Droge huid
Soms pijnlijke benen
Bultjes op benen
Krabwondjes
Brandende jeukende benen
Schilferige benen
Rode vlekken benen
Jeukende uitslag benen dat lijkt op eczeem

Oorzaak jeukende benen

Jeukende benen kunnen dus door verschillende factoren veroorzaakt worden. Maar waar het bijna altijd om gaat, is een beschaigde huidbarrière. Tijdelijk of voor langere tijd. Je huidbarrière dient als een soort beschermlaag voor alle huidlagen eronder. Je kunt je misschien wel voorstellen dat als deze huidbarrière laag beschadigd is, prikkels van buitenaf sneller voor problemen zorgen.

Een verminderde huidbarrière functie zorgt namelijk voor het sneller verdampen van water uit je huid en zo ook voor een droge huid. Daarnaast reageert een verminderde huid barrière ook sneller op contact met bepaalde stoffen en voorwerpen. Zo kan een crème opeens gaan prikken en kleding opeens gaan jeuken.

Hierin geldt vaak; hoe droger de huid, hoe sneller je huid reageert op invloeden van buitenaf. En dus ook hoe sneller je last krijgt van een jeukende huid. Maar welke factoren zorgen nou precies voor een droge huid? En zo ook voor jeukende benen? Bekende oorzaken van jeukende benen zijn:

Jeukende benen na scheren
Jeuk aan de benen na douchen
Jeuk benen wandelen of jeukende benen na wandelen
Jeukende benen door fysieke spanning
Jeuk aan de benen in winter
Jeuk aan de onderbenen suikerziekte
Jeuk aan de benen door wrijving
Jeuk aan benen door zwangerschap
Jeuk enkels, onderbenen of bovenbenen door eczeem

Jeukende benen na douchen

Als je doucht of in bad gaat, komt je huid in contact met water en doucheproducten. Beide kunnen een oorzaak zijn van jeukende benen na douchen. Heet douchen tast namelijk je vetlaagje aan, waardoor je benen droger worden en zo gaan jeuken.

En ook douche producten zijn vaak een grote boosdoener als het gaat om jeukende benen na het douchen. Veel was-gels bevatten namelijk sulfaten. Dit zijn agressieve was stoffen die je bovenste huidlaag aantasten. En zo ook weer voor uitdroging en jeukende benen zorgen.

Daarnaast is het zo dat veel doucheproducten ingrediënten bevatten die je huid irriteren en zo voor jeuk zorgen. Denk bijvoorbeeld aan verfrissende douche gels met pepermunt, eucalyptus of mint. Stuk voor stuk stoffen die je huid onwijs irriteren en zo voor jeukende benen na het douchen zorgen. In mijn blog over douchegels, deel ik huidvriendelijke douche producten: Beste douchegel vrouwen & Beste douchegel voor mannen.

Jeukende benen na scheren

Naast heet douche water en irriterende douche gels, kan ook je scheermesje een rol spelen in jeukende benen na het douchen. Op veel scheermesjes, met name voor vrouwen, zit namelijk een zeepblokje. Denk bijvoorbeeld aan de populaire Gillette scheermesjes. Of de Estrid scheermesjes die nu door allerlei influencers worden aangeprezen op Instagram.

Het zeepblokje zorgt ervoor dat het scheermesje makkelijker over je huid glijdt. Dit is ook zo, maar dit zeepblokje heeft ook een aantal nadelen. Zoals de naam al zegt bestaat een zeepblokje uit zeep. Dit is niet de meest huidvriendelijke stof. Sterker nog, het is een agressieve was stof die ook weer je bovenste vetlaag aantast. Wat zorgt voor uitdroging en zo voor jeukende benen na scheren.

Maar niet alleen je scheermesje is verantwoordelijke voor deze jeuk. Ook scheerschuim kan jeukende benen na het scheren triggeren. Net als douche gels bevat scheerschuim namelijk vaak irriterende stoffen, zoals parfum of gedenatuurde alcohol. Zelfs scheerschuim speciaal voor 'de intieme zone' zit vaak vol met troep. En kan bij vrouwen, ongemerkt, voor allerlei ' vaginaal gedoe' zorgen. En dus ook voor jeukende benen na het scheren. Bekijk hier mijn favoriete scheerproducten:

Jeukende benen tijdens wandelen

Misschien herken je jezelf hier wel in: je hebt een lekkere avond wandeling gemaakt, maar zodra je thuis bent beginnen je benen te jeuken. Wanneer je benen jeuken tijdens wandelen is dit vaak het gevolg van een overgang van kou naar warm. Hierin speelt histamine een grote rol. Histamine zit in je mestcellen.

Als deze mestcellen in contact komen met een uitlokkende prikkels, zoals bijvoorbeeld de overgang van kou naar warmte, kan het histamine vrij laten. Als deze stof vrijkomt, verwijdt het je bloedvaten en kunnen er jeukende bultjes op je benen ontstaan. Je noemt dit ook wel urticaria galbulten. Het kan ook zijn dat het histamine dat vrij komt de zenuwen irriteren en zo jeuk veroorzaken. Zonder rode bultjes.

Jeukende benen fysieke inspanning (jeukende benen doorbloeding)

Zoals ik hierboven al aangaf kan wandelen voor galbulten zorgen, waardoor jeuk ontstaat. Maar jeukende benen kunnen ook optreden door andere vormen van fysieke inspanning en hoeft niet altijd gepaard te gaan met galbulten.

Tijdens fysieke inspanning verhoogt de bloedsomloop namelijk om zo de spieren van meer zuurstof en voedingsstoffen te voorzien. Als je een tijdje niet actief bent geweest, kunnen de bloedvaten in je benen niet gewend zijn aan de toegenomen bloedstroom, wat kan leiden tot jeuk.

Jeukende benen winter

Net als warmte kan ook kou voor jeukende benen zorgen. Dit heeft zelfs een medische naam, namelijk: winterbenen. Het koude, gure, weer zorgt voor een droge huid, schrale benen en droogte schilfertjes. Deze symptomen zorgen vervolgens weer voor jeukende benen.

Jeukende benen in de winter komen vooral voor bij ouderen, omdat de huid dunner wordt naarmate we ouder worden. En dus ook kwetsbaarder voor uitdroging van de huid en koude temperaturen. Wat zorgt voor winterbenen.

Jeukende onderbenen suikerziekte

Een andere oorzaak van jeukende onderbenen is suikerziekte. Door het relatief hoge dagelijkse urine verlies, verliest de huid ook meer vocht dan zou moeten. Met als gevolg: uitdroging van de huid. De huid barrière functie vermindert en wordt gevoeliger voor prikkels van buitenaf, waaronder ook voor jeukprikkels.

Daarnaast is het zo dat er bij suikerziekte vaak sprake is van een slechte bloedsomsloop. Een verminderde bloedcirculatie, dit kan jeukende benen veroorzaken. Het gaat dan vaak om jeukende onderbenen of in het specifiek jeukende scheenbenen.

Jeuk aan benen door zwangerschap

Tijdens de zwangerschap stijgen de niveaus van bepaalde hormonen, zoals oestrogeen, wat kan leiden tot veranderingen in de huid. Dit kan resulteren in een droge huid en jeuk, vooral op de benen. Naarmate je buik en benen groter worden, kan de huid uitrekken, wat spanning veroorzaakt. Deze spanning kan leiden tot jeuk aan de benen. Vooral op de dijen en onderbenen. Lees hier meer over jeuk tijdens de zwangerschap: Zwangerschapsjeuk.

Jeuk aan de benen door wrijving (jeuk binnenkant benen)

Ook jeuk aan de binnenkant van de benen komt veel voor. De binnenkant van onze benen zijn gevoelig voor wrijving. Dit kan gaan om je benen die tegen elkaar wrijven, maar ook kleding dat tegen je huid wrijft tijdens het bewegen. Dit kan zorgen voor jeuk maar ook irritatie. Zeker bij warm weer omdat zweten irritatie van de huid vergroot. Het wrijven kan zorgen schuurplekken maar ook smetplekken. Beide zorgen voor jeuk.

Jeukende benen door eczeem

Een andere oorzaak van jeukende benen kan eczeem zijn. Sterker nog, jeukende benen door eczeem is een veelvoorkomend probleem. Eczeem is een chronische huidaandoening wat zich uit in een drogere huid, rode huid, schilfers, blaasjes en dus ook jeukende huid. Dit kan over het hele lichaam voorkomen, waaronder ook de benen. Daarnaast kan er sprake zijn van een specifieke vorm van eczeem dat jeukende scheenbenen veroorzaakt, namelijk: hypostatisch eczeem (zie volgende paragraaf).

Jeuk op scheenbeen door hypostatisch eczeem

Hypostatisch eczeem, ook bekend als veneus eczeem, is een huidaandoening die vaak voorkomt bij mensen met chronische veneuze insufficiëntie. Oftewel een slechte bloedcirculatie in de benen. Deze aandoening manifesteert zich meestal rond de enkels en het scheenbeen en kan leiden tot vervelende symptomen zoals roodheid, schilfering van de huid en (hevige) jeuk onderbenen.

De oorzaak van hypostatisch eczeem ligt in de verminderde bloedcirculatie in de benen. Wat vervolgens leidt tot vochtophoping en een verhoogde druk in de aderen. Deze verhoogde druk maakt de huid kwetsbaar voor irritatie en ontsteking. Mensen die vaak te maken hebben met spataderen, hartfalen of lange perioden staan of zitten, lopen een hoger risico op het ontwikkelen van hypostatisch eczeem.

Symptomen van hypostatisch eczeem beginnen vaak met hevige jeuk aan benen zonder uitslag. Dit is één van de eerste kenen van hypostatisch eczeem. Daarnaast kan de huid rood, gezwollen en ontstoken raken, vooral in de gebieden rond de enkels en scheenbenen. Schilfering van de huid is een veelvoorkomend verschijnsel, waarbij de huid droog en schilferig wordt. Lees hier meer over: Hypostatisch eczeem.

Jeukende benen behandelen

Zoals je hierboven hebt kunnen lezen, zijn er verschillende factoren die jeukende benen veroorzaken. Maar bij de meeste oorzaken speelt het hebben van een droge huid een grote rol. En is jeuk daar een symptoom van. Wil je graag je jeukende benen verminderen? Dan zou ik onderstaande drie dingen proberen om de jeukklachten te verlichten!

De huid barrière versterken
De jeuk remmen (veel jeuk aan benen)
Uitlokkende triggers vermijden

1. De huid barrière versterken

Wanneer de huidbarriere sterker is, zal de jeuk automatisch ook vaak afnemen. Om je huid barrière te versterken, kun je een crème of lotion met barrière herstellende ingrediënten smeren. Zoals: shea butter, niacinamide, dimethicone en ureum. Hieronder heb ik vier voorbeelden gezet van bodylotions en crèmes met herstellende eigenschappen:

2. De jeuk aan de benen remmen

Als de jeuk heel hinderlijk is, kun je eventueel ook een crème of zalf smeren met jeuk remmende eigenschappen. Een goed voorbeeld is het ingrediënt zinkoxide. Zinkoxide heeft namelijk de eigenschap om een soort beschermlaagje over je huid te leggen, waardoor je huid beter beschermd is tegen prikkels van buitenaf. En zo ook minder snel jeukt. Daarnaast heeft zinkoxide van zichzelf ook jeukstillende en verkoelende eigenschappen op de huid.

Heb je vooral overdag last van jeukende benen? Smeer dan overdag een zinkzalf of zinkoxide crème. En 's avonds één van de barrière herstellende body lotions hierboven. Heb je vooral last van jeukende onderbenen 's avonds of in de nacht? Doe het dan precies andersom: overdag de barrière herstellende body lotion. En 's avonds een zinkzalf of zinkoxide crème. Voorbeelden van producten zijn:

3. Uitlokkende triggers jeuk op benen vermijden

Naast de juiste huidverzorging is het natuurlijk ook belangrijk om zoveel mogelijk uitlokkende triggers van jeukende benen te vermijden. Douche bijvoorbeeld liever niet te heet en gebruik huidvriendelijke douche producten onder de douche. Zoals bijvoorbeeld deze Eucerin was olie.

Daarnaast kun je jeukende benen na het scheren verminderen door huidvriendelijke scheerproducten te gebruiken. Ik kan iedereen adviseren om scheerschuim te vervangen door olijfolie. Het zorgt ervoor dat je scheermesje super makkelijk over je benen glijdt én het is heel huidvriendelijk. Wel even opletten met het in en uit de douche stappen, want het kan behoorlijk glibberig worden...

Verder zou ik ook scheermesjes gebruiken zonder zeepblokje. Zelf ben ik heel enthousiast over de Bamboozy scheermesjes. Het zijn hele scherpe mesjes, met als grote voordeel: geen scheerirritatie bultjes!