Ouderdomsvlekken: lichte of donkere vlekjes
Bij veel mensen gaan er allerlei alarm bellen rinkelen bij het horen van ouderdomsvlekken. Toch ontkomt niemand eraan en hoort het er nou eenmaal bij. Het is niets om je zorgen over te maken! Wel snap ik ook goed dat sommige ouderdomsvlekken cosmetisch storend kunnen zijn. Met name als ze in je gezicht zitten. In deze blog vertel ik je er alles over. Plus al mijn tips tegen ouderdomsvlekken onderaan de blog!
Nieuwsgierig naar de oorzaak en behandeling? Lees dan hieronder verder! Of ga meteen naar het gratis productadvies voor pigmentvlekken.
Wat zijn ouderdomsvlekken?
Als het gaat om ouderdomsvlekken praat je eigenlijk niet over specifiek één huidafwijking. Maar over meerdere vormen waarbij vlekjes op de voorgrond staan. Deze vlekjes zijn vaak het gevolg van jarenlange blootstelling aan de zon en worden daarom ook wel gezien als ouderdomsvlekken.
Niets om je zorgen over te maken, maar soms wel storend. Gelukkig zijn er een aantal dingen die je zelf kunt doen om de ouderdomsvlekken te verminderen. Of verergering van de lichte en donkere vlekken te voorkomen. In deze blog vertel ik je hier alles over. Liever meteen naar mijn product en behandel tips? Scrol dan even naar beneden!
Hoe zien ouderdomsvlekken eruit?
Ouderdomsvlekken kunnen er verschillend uit zien. Er zijn namelijk veel soorten ouderdomsvlekken. Bovendien uiten de ouderdomsvlekken zich bij iedereen weer anders. Dit is bijvoorbeeld afhankelijk van je huidskleur, maar ook van je zongedrag.
Wel hebben de verschillende soorten ouderdomsvlekken een aantal gemeenschappelijke kenmerken. Zo zitten de vlekken vaak op plekken die veel zijn blootgesteld aan uv stralen. Denk hierbij aan je gezicht, handruggen, onderarmen en nek.
Ook gaat het in de meeste gevallen niet om één ouderdomsvlek, maar om meerdere. Daarnaast verandert de zichtbaarheid van de ouderdomsvlekken vaak per seizoen, omdat de huid zelf ook donkerder en lichter kleurt.
Symptomen ouderdomsvlekken
- Witte of donkere vlekken
- Voelbare of platte ouderdomsvlekken
- Ze kunnen soms grote afmetingen aannemen
- Licht bruine vlekken bij blanke mensen
- Donkere bruine vlekken op een donker huidtype
- De vlekken zitten op zon blootgestelde gebieden
- Ouderdomsvlekken ontstaan vooral op de armen, in het gezicht, decolleté
- Groter dan sproeten
Oorzaak ouderdomsvlekken
Maar hoe ontstaan ouderdomsvlekken nou precies? Ouderdomsvlekken ontstaan, zoals de naam al zegt, als gevolg van huidveroudering. Hoe ouder je wordt, hoe sneller je 'last' van dit soort vlekjes kunt krijgen. Hierin speelt erfelijkheid ook vaak een rol. Net als de zon.
Zonlicht is natuurlijk sowieso een grote boosdoener van vroegtijdige huidveroudering, waaronder dus ook ouderdomsvlekken. Uv straling verhoogt namelijk de aanmaak van pigment. Op die manier kan er op bepaalde vlekken van de huid overtollig pigment ontstaan.
Wat zich uit als een lichte verkleuring. Of bruine vlekken in de huid. Hierdoor ontstaan ouderdomsvlekken. Om die reden zitten ouderdomsvlekken ook voornamelijk op zon blootgestelde delen van de huid. Denk bijvoorbeeld aan je onderarmen, gezicht, hals en handen. Hier schijnt uv straling aanzienlijk vaker dan bijvoorbeeld op je buik of rug.
In tegenstelling tot andere vormen van pigmentvlekken, als melasma (foto hieronder) en poikiloderma van civatte, zijn ouderdomsvlekken geen gevolg van hormonale veranderingen.
Soorten ouderdomsvlekken
Ondanks dat de meeste ouderdomsvlekken op zon blootgestelde delen van de huid zitten, kunnen ouderdomsvlekken onderling wel erg in uiterlijk verschillen. Er zijn namelijk verschillende soorten ouderdomsvlekken. Hieronder leg ik de meest voorkomende vormen van ouderdomsvlekken uit.
1. Lentigo solaris ouderdomsvlekken
Een veelvoorkomende vorm van ouderdomsvlekken is lentigo solaris. Ook wel pigmentvlekken of levervlekken genoemd. Het gaat om een goedaardige huidafwijking dat voornamelijk wordt veroorzaakt door regelmatige blootstelling aan uv stralen.
Om die reden verschijnen de levervlekken ook vooral op zon blootgestelde delen van de huid en sneller bij blanke mensen. Voornamelijk de armen, handen en het gezicht zijn voorkeurslocaties. Het gaat hierbij vaak om ronde vlekjes die een beetje lijken op gewone moedervlekken.
Toch zit er weldegelijk een verschil tussen gewone moedervlekken en deze pigmentvlekken. De lentigo solaris vlekken zien er namelijk uit als vlakke, donkere vlekken op de huid. Variërend in grootte en kleur. Bovendien kunnen deze vlekjes gedurende jaren ook toenemen in grootte en aantal. Lees hier meer over pigmentvlekken.
2. Witte ouderdomsvlekken
Naast donkere ouderdomsvlekken kunnen er ook witte ouderdomsvlekken ontstaan. Je noemt deze huidafwijking Idopathische guttate hypomelanose. Ook wel confetti huid genoemd. Er verschijnen namelijk allemaal kleine tot middelgrote witte vlekken op de huid. Van ongeveer drie tot acht millimeter. Wat een beetje kan lijken op confetti.
Ook deze vlekjes zitten op zon blootgestelde gebieden. Voornamelijk de armen en benen. De witte ouderdomsvlekken zullen helaas nooit vanzelf verdwijnen en zijn niet te behandelen. Een huidtherapeut kan de vlekjes wel minder zichtbaar maken doormiddel van camouflage therapie. Lees hier meer over witte ouderdomsvlekken.
3. Verruca seborrhoica ouderdomswratten
Een andere vorm van ouderdomsvlekken is verruca sebrroica. Ook wel ouderdomswratten genoemd. Het gaat hierbij niet om platte vlekjes, maar voelbare, verheven vlekjes. Ze zien er wratachtig uit en voelen ook ruw aan.
Verder zijn de verruca seborrhoica vlekken doorgaans niet groter dan één centimeter. Wel kan een plekje soms grote afmetingen aannemen. Dit maakt verruca seborrhoica voor sommige mensen ook cosmetisch storend.
Helaas is er altijd een behandeling nodig om de ouderdomswratten te verwijderen. Een huidtherapeut kan verruca seborrhoica behandelen doormiddel van een laserbehandeling, vloeibare stikstof of coagulatie. Lees hier meer over ouderdomswratten.
4. Seniele angiomen ouderdomsvlekken
Een minder bekende vorm van ouderdomsvlekken zijn seniele angiomen. Ook wel ruby spots genoemd. Het zijn onschuldige rode, ronde vlekjes in de huid. Vaak voelbaar, waardoor ze er meer uitzien als een soort bloedblaartje. Er is namelijk sprake van een plaatselijke toename van kleine, sterk verwijde, bloedvaatjes in de huid, waardoor er een zwelling ontstaat.
Ze zijn vaak klein, maar een paar millimeter, en komen vaak in grote aantallen voor. Met name op de rug en borst, maar ook in het gezicht of in de nek kan dit type ouderdomsvlekken ontstaan. De ouderdomsvlekken komen erg vaak voor. Het is zelfs zo dat van alle zestig jarige bijna iedereen één of meerdere seniele angiomen op de huid heeft zitten.
Dit is ook de reden dat ze als een vorm van ouderdomsvlekken worden gezien. Er is geen behandeling nodig. Wel kan een huidtherapeut de seniele angiomen eventueel weghalen doormiddel van lasertherapie of coagulatie. Lees hier meer over seniele angiomen.
5. Poikiloderma van Civatte
Poikiloderma van Civatte is een huidaandoening waarbij er verschillende huidafwijkingen optreden. Wat je namelijk ziet is een combinatie van kleine rode bloedvaatjes, donkere ouderdomsvlekken en lichte ouderdomsvlekken.
Deze pigmentstoornis lijkt voornamelijk veroorzaakt te worden door blootstelling aan de zon, vaak in combinatie met het gebruik van parfum. Om die reden zie je kleurverschillen ook met name in de hals en decolleté zitten. Waar we parfum spuiten. Maar ook bij mannen die aftershave gebruiken met daarin lichtgevoelige stoffen.
Wat opvalt is dat de huid direct onder de kin niet is aangedaan. Dit komt de zon hier niet zo snel op schijnt. Hormonale veranderingen en erfelijke aanleg kunnen ook een rol spelen bij het ontstaan van deze huidafwijking. Lees hier meer over poikiloderma van civatte.
6. Melanoom ouderdomsvlekken
In de meeste gevallen is het niet zo dat de ouderdomsvlekken gevaarlijk zijn. Tenzij het om een melanoom gaat. Het gaat hierbij ook om een vorm van ouderdomsvlekken dat ontstaat na jarenlange blootstelling aan uv straling. Alleen is het in dit geval dus geen goedaardige vorm van ouderdomsvlekken, maar een kwaadaardige vorm van huidkanker.
Een melanoom ontstaat uit de pigment producerende cellen. Het begint vaak als een verandering in een bestaande moedervlek. Maar het kan ook ontstaan als een nieuwe en asymmetrische vlek. Vaak met een onregelmatige begrenzing en meerdere kleuren.
Een belangrijk kenmerk van een melanoom is dat het in grootte, vorm en/of kleur kan veranderen. En bovendien ook vaak jeukt, bloedt of pijnlijk wordt. Lees hier meer over het melanoom.
Behandeling: wat te doen tegen ouderdomsvlekken?
Veel mensen willen ouderdomsvlekken verwijderen. Met name als de ouderdomsvlekken in het gezicht zitten, zijn ze vaak cosmetisch storend. Maar helaas is ouderdomsvlekken verwijderen makkelijker gezegd dan gedaan. Er bestaan namelijk geen cosmetica producten die de ouderdomsvlekken helemaal kunnen weghalen.
Wel kunnen dit soort huidverzorgingsproducten de vlekjes licht opbleken en de kans op verergering of het ontstaan van nieuwe ouderdomsvlekken verkleinen. Denk bijvoorbeeld aan het smeren van een crème met licht blekende stoffen en antioxidanten. Maar ook aan het wekelijks gebruiken van een exfoliant of het slikken van bepaalde supplementen. Hieronder leg ik een aantal stappen uit die je kunt nemen om de ouderdomsvlekken te verminderen!
Stap 1. Het smeren van een goed serum
Vaak wordt gesproken over de inzet van vitamine A bij ouderdomsvlekken. Helaas is vitamine A een lastig ingrediënt als het gaat om cosmetica formuleringen. Zo is het vitamine heel gevoelig voor zonlicht en mag het bovendien ook maar in lage concentratie gebruikt worden. Hogere concentraties vitamine zijn alleen op recept verkrijgbaar.
Om die reden zou ik altijd gaan voor een product dat (ook) nog andere effectieve stoffen bevat. Bijvoorbeeld stoffen die de ouderdomsvlekken licht opbleken, maar ook een product dat de huid extra bescherming geeft tegen nieuwe vlekken kan helpen.
Een receptvrij alternatief op vitamine A is bijvoorbeeld azealïnezuur. Dit zuur kan heel effectief worden ingezet tegen ouderdomsvlekken met een bruine kleur. Hetzelfde geldt voor krachtige antioxidanten als vitamine C, E en niacinamide. Hieronder vind je een aantal voorbeelden van serums die zowel vitamine A als bovengenoemde ingrediënten bevatten:
- Paula's Choice Skin Recovery serum
- Paula's Choice azealinezuur serum
- Drunk Elephant vitamine C serum
- Kukui olie met antioxidanten - druppel door je dagcrème
Stap 2. Het smeren van een dagcrème
Over het serum kun je een goede dagcrème aanbrengen die de huid beschermt tegen schadelijke invloeden van buitenaf en zo ook tegen ouderdomsvlekken. Antioxidanten worden hierin beschouwd als het meest effectief.
Deze stoffen, vaak vitamines, beschermen je huid tegen vroegtijdige verouderingen en verkleuringen. Bovendien hebben veel antioxidanten licht blekende eigenschappen. Zoals niacinamide en vitamine C. Hieronder heb ik een aantal goede voorbeelden gezet van crème met antioxidanten.
- Deze Olay crème met niacinamide, vitamine C en E
- Deze ZARQA crème met abrikozenpitolie en dunaleilla salin (bron van vit A)
- Deze Bepanthen crème met vitamine C, E en niacinamide
- Deze Indeed Labs crème met vitamine C
Stap 3. Een exfoliant met fruitzuren smeren
Wat ik bij ouderdomsvlekken in het gezicht ook zou smeren is een exfoliant met glycolzuur. Dit exfoliant breng je, in tegenstelling tot het serum en de dagcrème hierboven, niet overdag aan maar 's avonds. Na het reinigen van je gezicht.
Glycolzuur is een fruitzuur dat de bovenste, dode, huidlaag eraf weekt. Hierdoor gaat je huid versneld nieuwe huidcellen aanmaken. Dit stimuleert huidverjonging en zo een vervaging van de ouderdomsvlekken.
Hieronder heb ik twee voorbeelden gezet van goede exfolianten met glycolzuur. Laat het twee minuten intrekken en breng hierna je gebruikelijke nachtcrème aan. Je hoeft het exfoliant dus niet af te spoelen!
- Dit exfoliant van Paula's Choice met 8% glycolzuur
- Dit exfoliant van Paula's Choice met 10% glycolzuur
Stap 4. Antioxidanten slikken
Naast het smeren van antioxidanten, kun je antioxidanten natuurlijk ook slikken. Denk bijvoorbeeld aan een handje blauwe bessen (vitamine E), een stukje zalm ( astaxanthine) of bepaalde citrusvruchten (vitamine C).
Je kunt dit eventueel aanvullen met een supplement waaraan antioxidanten zijn toegevoegd. Let hierbij wel op de gebruikte concentratie, want het is niet vanzelfsprekend dat er een werkzame concentratie antioxidanten gebruikt wordt. Zelf heb ik goede ervaringen met supplementen van het merk Goldea Health:
Stap 5. Beschermen tegen zonlicht
Naast het verminderen van bestaande ouderdomsvlekjes, is het natuurlijk ook belangrijk om de kans op nieuwe ouderdomsvlekken zoveel mogelijk te beperken. Dit doe je door jezelf goed tegen de zon te beschermen. met een huidvriendelijke zonnebrand.
Zo verklein je de kans op het ontstaan van nieuwe pigmentvlekjes, maar ook verergering van al bestaande plekjes. Smeer je huid daarom minimaal in met een factor 30, maar het liefste factor 50. Doe dit om de twee uur. Gebruik hiervoor een goede huidvriendelijke zonnebrandcrème zoals deze van Biodermal.
Ouderdomsvlekken verwijderen door een huidtherapeut
Naast het stappenplan hierboven met daarin mijn product tips, kun je ook kiezen om de plekjes te laten behandelen. Een huidtherapeut kan de ouderdomsvlekjes verwijderen door middel van verschillende behandelingen. Wel is het belangrijk om te weten dat niet iedere vorm van ouderdomsvlekken behandeld kan worden. Lentigo solaris, verruca seborroica, poikiloderma van civatte en seniele angiomen zijn doorgaans goed te behandelen!
Lasertherapie
Lasertherapie kan worden ingezet bij lentigo solaris, poikiloderma can civatte en seniele angiomen. Hierbij kan grofweg gebruikt worden gemaakt van een pigmentlaser of vaatlaser. Het laserlicht warmt het pigment op ( pigmentlaser) of bloed op ( vaatlaser) totdat het te warm wordt en 'stuk' gaat. Je lichaam ruimt het vanzelf weer op.
Let wel op! Pigmentvlekken zijn lastig te behandelen. Ook bestaat er een kans op verergering van de pigmentvlekjes. Een huidtherapeut zet daarom altijd eerst proefpulsen. Zo kan hij of zij beoordelen wat de kans van slagen is.
Chemische peeling
Ook een chemische peeling is een effectieve behandelmethode om ouderdomsvlekjes te verwijderen. Met name pigmentvlekken waarbij de huid donkerder is gekleurd, zoals bij lentigo solaris, is dit een effectieve behandelmethode.
Wat een peeling namelijk doet, is de bovenste dode huidlaag verwijderen. Hierdoor gaat je huid een nieuwe, egaler gepigmenteerde, huidlaag vormen. Ouderdomsvlekken kunnen op die manier minder zichtbaar worden gemaakt.
Verbranding of bevriezing
Als de ouderdomsvlekken voelbaar zijn, zoals bij verrucca seborhoicca en seniele angiomen, kan het vlekje behandeld worden met elektrocoagulatie (oppervlakkige verbranding) of cryotherapie (oppervlakkige bevriezing).
Ouderdomsvlekken verwijderen door dermatoloog
Ook kan een dermatoloog of huisarts kan een rol spelen in het behandelen van de ouderdomsvlekken. Wanneer er sprake is van een melanoom is het in ieder geval belangrijk om een dermatoloog te bezoeken. Maar ook bij pigmentvlekken kan een dermatoloog mogelijk uitkomst bieden.
Hij of zij kan namelijk een blekende crème voorschrijven. Een voorbeeld is hydrochinon. Het is belangrijk om de crème uitsluitend op de donkere verkleuringen aan te brengen. De crème met hydrochinon bleekt namelijk de pigmentvlekken. Het kan wat branderig, geïrriteerd en/of droog aanvoelen. Dit is normaal. Binnen vier tot vijf weken worden de plekjes meestal al lichter.