Zelf vind ik het een bijzondere huidafwijking. Maar als je er zelf geen last van hebt, is dit natuurlijk makkelijk praten. Bij vitiligo is er sprake van een verstoring in de pigmentaanmaak, waardoor er stukjes ongepigmenteerde huid ontstaan. Ongeveer twee procent van de Nederlanders heeft hier ´last´ van. Maar wat is dan precies de oorzaak van vitiligo? En misschien wel nog belangrijker: is er een behandeling tegen vitiligo? Ik vertel het je allemaal in deze blog!
Nieuwsgierig geworden? Lees dan hieronder verder!
Wat is vitiligo?
Bij vitiligo is er sprake van een huid aandoening waarbij er stukjes ongepigmenteerde huid ontstaan. De huid van mensen met vitiligo verliest namelijk op sommige plekken pigment. De pigmentcellen, ook wel melanocyten genoemd, verdwijnen op deze plekken. Hierdoor ontstaan er witte verkleuringen in de huid.
Volgens veel wetenschappers valt vitiligo onder de auto immuunziekten. Net als andere auto immuunziekten valt je lichaam dan lichaamseigen cellen aan, waardoor er huidveranderingen optreden. Meestal merk je dit voor je twintigste levensjaar. Het kan zelfs vlak na de geboorte optreden.
Hierbij wordt de diagnose gewoonlijk met het blote oog gesteld. De huidklacht is absoluut niet gevaarlijk en ook niet besmettelijk. Maar het kan wel heel vervelend zijn. Mensen met vitiligo ervaren vooral sociaal psychologische problemen.
Vitiligo oorzaak
Maar hoezo verliest een normale huid opeens pigment? Dit wordt door je pigmentcellen veroorzaakt. Of eigenlijk: het ontbreken van pigmentcellen. Wat er bij vitiligo namelijk aan de hand is, is dat de pigmentcellen kapot gaan. Hierdoor kunnen je cellen geen pigment meer aanmaken en zal je huid pigment verliezen.
Met als gevolg: het ontstaan witte vlekken op de huid. Het lastige is alleen dat ze niet meteen weten waarom deze pigmentcellen kapot gaan. De precieze oorzaak van vitiligo is daarom nog steeds onbekend. Maar er zijn inmiddels wel een aantal mogelijke theorieën:
1. Vitiligo door auto immuunziekte
Er wordt vanuit gegaan dat vitiligo een auto-immuunziekte is. Oftewel je lichaam ziet je pigmentcellen aan als ‘indringers’ en gaat zich hier tegen verdedigen door een ontstekingsreactie in gang te zetten. Om zo de indringers, in dit geval je pigmentcellen, uit te schakelen. Je lichaam maakt als het ware afweerstoffen aan tegen je eigen gezonde lichaamscellen. In plaats van dat je lichaam stoffen onschadelijk maakt die daadwerkelijk gevaarlijk zijn, zoals ziekteverwekkers. Het beschermende mechanisme van je lichaam is dus ontregeld.
2. Vitiligo door pigmentcel-vernietiging
Een andere theorie voor het ontstaan van vitiligo is de pigmentcel-vernietigingstheorie. Bij iedereen komen er bepaalde schadelijke stoffen vrij tijdens de aanmaak van pigment. Normaal gesproken zorgt je lichaam zelf voor een soort beschermingsreactie. Om er zo voor te zorgen dat de pigmentcellen niet kapot gaan. De pigmentcelvernietiging theorie veronderstelt dat deze beschermingsreactie bij mensen met vitiligo niet goed meer werkt. Waardoor de pigmentcellen wél kapot gaan.
3. Vitiligo door genetische aanleg
Net als sommige andere huidziektes, als psoriasis en rosacea, zie je dat auto immuunziekten vaker voorkomen binnen dezelfde familie. Ook vitiligo komt vaker voor bij meerdere gezinsleden. De genetische theorie veronderstelt daarom dat vitiligo mogelijk een erfelijke ziekte is. Mogelijk ontstaat vitiligo dus door een afwijking in je genen. Van alle bovengenoemde theorieën is wetenschappelijk bewijs beschikbaar.
Relatie vitiligo en vermoeidheid
Vitiligo is een aandoening dat niet onder 'ernstige' ziekten van de huid valt. Toch wordt soms onderschat wat voor (ernstige) emotionele spanningen de aandoening met zich mee kan brengen. Veel mensen met vitiligo zijn dag en nacht met de huidaandoening bezig.
Bedekkende kleding dragen, huidkleurige make up aanbrengen, bepaalde sociale activiteiten vermijden. De chronische huidaandoening zorgt voor psychologische stress. Vaak als gevolg van een bepaald stigma, negatief zelfbeeld en sociale druk. Dit kan uiteindelijk zorgen voor vermoeidheid.
Hoe ziet vitiligo eruit?
Doordat de huid op sommige plekken pigment verliest, ontstaat er een duidelijk contrast tussen de aangedane,- en gezonde huid. Op de aangedane huid ontstaan allemaal witte plekken terwijl de gezonde huid haar eigen huidskleur gewoon houdt.
Er kunnen kleine witte plekjes op de huid verschijnen die verschillen in grootte en vorm. Maar het kan ook gaan om een heel lichaamsdeel dat wit kleurt. Bijvoorbeeld een hele arm. De verkleuringen zitten voornamelijk rondom de mond, neus, vagina, op de voeten, handen, oksels, ellebogen en op de knieën.
Maar niet alleen de huid zelf verliest pigment. Het kan ook voorkomen dat de haren in dat gebied wit kleuren. Soms worden de witte vlekken plotseling minder. Dit komt dan meestal door de zon, omdat uv-straling de pigmentcellen stimuleert. Het vitiligo is op dat moment redelijk stabiel en de immuunreactie tegen de pigmentcellen afgevlakt.
Op die manier kan er toch wat pigment ontstaan, op plekken waar eerst helemaal geen pigment meer aanwezig was. Toch is het helaas zo dat vitiligo zich bij de meeste mensen verder uitbreid in plaats van verbetert.
Symptomen vitiligo huidziekten
Vitiligo is een aandoening waarbij melkwitte plekken ontstaan.
- Er ontstaan melkwitte plekken
- Soms groot deel van de huid wit
- Witte vlekjes van verschillende grootte en vorm
- Plekken variëren in ernst
- Soms witte vlekken met donkere rand
- Lichtere verkleuring dan omliggende gezonde huid
- Er kunnen witte haren groeien
- Witte huid
- Vitiligo komt vaak bij meerdere familieleden voor
Verschil tussen vitiligo en pityriasis alba
Naast vitiligo zijn er nog behoorlijk wat andere huidklachten die ook gepaard gaan met witte vlekken op de huid. Je kunt ze makkelijk verwarren met vitiligo. Een voorbeeld is pityriasis alba. Bij de huiduitslag pityriasis alba ontstaan er ook kleine, witte, vlekken op de huid. In tegenstelling tot vitiligo (linkerfoto) is pityriasis alba een vorm van eczeem. Ook wel zomereczeem genoemd. Daarnaast kunnen de witte vlekken maar twee centimeter groot worden. En zitten er ook schilfertjes op. Dit is bij vitiligo niet het geval.
Verschil vitiligo en pityriasis versicolor
Bij de huiduitslag pityriasis versicolor ontstaan er ook witte vlekken op de huid. In tegenstelling tot vitiligo (linkerfoto) ontstaat pityriasis versicolor door een gist. Dat toeneemt als het warmer wordt of wanneer je veel vette zonnebrandproducten gebruikt. Om die reden zie je de huidklacht ook vooral in de warme zomer maanden. De witte vlekjes jeuken en zitten vooral op de romp. Terwijl dit bij vitiligo niet het geval is. Daarnaast ontstaat pityriasis versicolor heel plotseling en vitiligo juist geleidelijk.
Verschil vitiligo en een confetti huid
Ook bij een confetti huid (rechterofoto) ontstaan er kleine witte vlekken op de huid. De witte vlekken zitten op zonlicht blootgestelde delen van de huid. Het wordt namelijk veroorzaakt door zonschade. Dit is ook meteen een verschil met vitiligo. Wat niet door zonschade wordt veroorzaakt en dan juist vaak verbetert. Verder zie je de witte vlekken bij confettihuid vooral op de benen zitten. En eigenlijk nooit op het gezicht. Bij vitiligo kunnen de witte vlekken wel op het gezicht zitten.
Vitiligo behandeling
Helaas is vitiligo een chronische huidaandoening. Je kunt de huidklacht daarom nooit volledig genezen. Wel gaat het om een aandoening waarbij spontaan herstel mogelijk is. Met name op aan zonlicht blootgestelde delen van de huid zie je soms spontane verbetering.
Daarnaast is het belangrijk om je altijd goed in te smeren met een huidvriendelijke zonnebrandcrème. Vooral op de gedepigmenteerde plekken. Omdat deze gevoeliger zijn voor zonlicht. Ook kan het helpen om de vitiligo plekken minder zichtbaar te maken doormiddel van zelfbruinende middelen. Hieronder heb ik van zowel zonnebrand als zelfbruinende middelen een aantal goede voorbeelden gezet:
- Deze zonnebrand van Bioderma- normaal tot droog gezicht
- Deze zonnebrand van Biodermal - normaal tot vet gezicht
- Deze zonnebrand van Beauty of Joseon - normaal tot vet gezicht
- Deze zonnebrand van Biodermal - lichaam
- Deze zonnebrand van Laboratoires de Biarritz- lichaam
- Deze zelfbruiner van Mine Tan - lichaam en gezicht
- Deze zelfbruiner van Sally Hansen - lichaam en gezicht
Vitiligo behandeling door een professional
Je kunt bij een arts terecht voor een speciale vitiligo behandeling. Zo bestaan er tegenwoordig therapieën om de afbraak van het pigment te remmen. Of behandelingen die ervoor zorgen dat het pigment weer terug komt. Hieronder leg ik je er meer over uit!
1. Vitiligo behandeling met lichttherapie
Zo kun je in aanmerking komen voor lichttherapie met uv-b straling. Dit mag alleen als je ouder dan zes jaar bent. Je huid wordt dan bewust blootgesteld aan uv-licht. Om de lichtere vitiligo plekken wat donkerder te maken, zodat het contrast dus de aangedane en normale huid kleiner wordt.
Ik vind dit zelf een lastige manier van behandelen. Je huid kan namelijk gemakkelijk verbranden. Als verbranding optreedt wordt vaak geadviseerd om bedekkende kleding te dragen om de verbrande huid te beschermen, zodat de therapie kan worden doorgezet.
2. Vitiligo behandeling met ontstekingsremmers (vitiligo beginfase)
Ook ontstekingsremmende therapieën worden bij vitiligo ingezet. Met name bij beginnende vitiligo wordt vaak voor deze behandelmethode gekozen. Denk aan corticosteroïdenzalf en tacrolimuszalf. Deze smeerbare therapieën remmen de afweerreactie van je lichaam tegen de pigmentcellen. Net als eczeem kunnen ook vitiligo plekken ermee behandeld worden.
Zelf sta ik meer achter de tacrolimuszalf dan corticosteroïdenzalf. Onder andere, omdat corticosteroïden behoorlijk wat schadelijke bijwerkingen met zich meebrengt. Zo wordt de huid dunner na gebruik en dit is bij facrolimuszalf niet het geval. Deze laatste zalf is daarom ook een fijne therapie om te gebruiken in combinatie met lichttherapie.
3. Vitiligo behandeling met pigmenttransplantaties
Verder is pigmenttransplantatie nog een behandeloptie bij vitiligo. Onder plaatselijke verdoving worden stukjes van de normaal gepigmenteerde huid verplaatst naar plekken waar de huid haar pigment is verloren. Het tegenovergestelde van pigmenttransplantatie is depigmentatie therapie. Deze therapie wordt vaak toegepast als vitiligo op het grootste deel van de huid zit. Dan kiezen mensen ervoor om al het pigment weg te halen, zodat de huid egaal bleek wordt gemaakt.
4. Vitiligo behandeling met pigmentlaser
Sommige mensen met vitiligo kiezen ervoor om vitiligo te behandelen doormiddel van lasertherapie. Bijvoorbeeld de Excimer laser. Hiermee zal een huidtherapeut selectief kleine vitiligoplekken behandelen met een pigmentlaser. De Excimer laser stimuleert de aanmaak van pigment. Of de behandeling succesvol is, hangt af per persoon en per beeld.
5. Vitiligo behandeling met camouflagetherapie
Daarnaast kan een huidtherapeut de klachten maskeren doormiddel van camouflage therapie. Hierbij wordt met speciale huidkleurige make up precies jouw huidkleur nagemaakt, waardoor de verkleuringen gemaskeerd kunnen worden. Helaas is dit dus echt een tijdelijke oplossing. Deze vorm van huidkleurige make up wordt vooral toegepast bij mensen met vitiligo in het gezicht en/of beginnende vitiligo.
