Heb je opeens last van een vuurrood onderbeen? Of een rode en gezwollen arm? Het kan een teken van wondroos zijn. Een vervelende ontsteking van de huid waarbij de huid paars tot rood kleurt, erg gezwollen is en warm aanvoelt. Het is belangrijk om bij deze infectie snel te handen. Maar hoe? In deze blog leg ik je precies uit wat je moet doen!
Nieuwsgierig geworden? Lees dan hieronder verder!
Wat is wondroos?
Je noemt wondroos ook wel erysipelas of belroos. Het gaat hierbij om een huidontsteking dat heel plotseling ontstaat en over het hele lichaam kan voorkomen. De ontsteking wordt veroorzaakt door een bacteriële huidinfectie en kan bij iedereen optreden. Ook bij kinderen.
Hierbij treden niet alleen huidveranderingen op, maar ook fysieke klachten. Mensen krijgen vaak last van koorts, hoofdpijn, koude rillingen, worden misselijk en hebben een pijnlijk been of arm.
Wondroos komt veel voor. Een goede hygiëne in combinatie met rust en de juiste verzorgingsproducten zijn bij wondroos vaak de oplossing. Onderaan deze blog vertel ik je hier alles over!
Hoe ziet wondroos eruit?
Wondroos (erysipelas) ontstaat uit het niets. Dit begint meestal met een ziek gevoel, vergelijkbaar met griep symptomen. Je krijgt last van koude rillingen, misselijkheid, koorts en gezwollen lymfeklieren.
Kort hierna ontstaat er ook ergens op het lichaam (vaak been of arm) rode plekken en een pijnlijke, paarsrode, zwelling. Deze plek ziet er glanzend uit en voelt erg warm aan. Daarnaast kunnen er op de zwelling ook nog kleine blaren of grote blaren met pus ontstaan.
De wondroos infectie kan bij iedereen ontstaan en ook over het hele lichaam voorkomen. Toch zie je wondroos met name op de benen, armen en het gezicht zitten. En vooral bij al wat oudere mensen, met onderliggend problematiek. Zoals hart en vaatziekten of diabetes.
Symptomen wondroos (erysipelas)
Wondroos symptomen kunnen per persoon verschillen. Zowel in ernst en locatie als in de huidveranderingen die optreden. Hieronder heb ik alle symptomen van wondroos op een rijtje gezet:
- Pijnlijk been of pijnlijke arm
- Huid kleurt plotseling rood
- Warme plek
- Gezwollen huid
- Rode plekken
- Huiduitslag beidt zich snel uit
- Pijnlijk bij druk op de huid
- Soms blaren met pus
- Koorts
- Soms erg ziek
- Koude rillingen
- Misselijkheid en overgeven
- Lymfoedeem
- Gezwollen lymfeklieren
Wondroos oorzaak
Wondroos wordt veroorzaakt door een bacteriële infectie in de diepere huidlagen. Meestal gaat het om stafylokokken of streptokokken. Deze bacteriën komen je lichaam binnen via een opening in de huid, dus eigenlijk waar de huid beschadigd is. Dit kunnen allerlei wondjes zijn. Denk aan een schaafwond, opengekrabde muggenbulten of een snijwondje.
Maar ook huiduitslag dat gepaard gaat met een verminderde huidbarriere zijn voor het wondroos bacterie een makkelijke manier om binnen te treden. Vaak zijn dit wondjes veroorzaakt door een schimmelinfectie tussen de tenen (voetschimmel). Maar het kan ook om eczeem klachten of een andere huidinfectie gaan.
Het hoeft trouwens niet zo te zijn dat dit ook meteen de plek is waar wondroos zich uit. Het kan bijvoorbeeld voorkomen dat het bacterie via een kloofje tussen de tenen naar binnen is gekomen. Terwijl de wondroos infectie zich op het onderbeen uit.
Risico factoren wondroos
Iedereen kan wondroos krijgen. Wel kun je extra vatbaar zijn voor een infectie met het bacterie. Als je bijvoorbeeld last hebt van bestaande ziektes aan de huid, die gepaard gaan met een verminderde huidbarriere, ben je extra gevoelig voor het ontwikkelen van wondroos.
Dit kan zijn als je last hebt van huidzweren, insectenbeten, steenpuisten, een open been, hypostatisch eczeem, wonden en kloofjes tussen de tenen. Maar ook veelvoorkomende ziektes aan de huid vergroten het risico op wondroos. Zo krijgen mensen met eczeem, krentenbaard, smetplekken en voetschimmel sneller last van wondroos. De huid is tenslotte open, waardoor bacteriën makkelijker binnentreedt.
Net als mensen met een slechte doorbloeding of een verminderde lymfevocht afvoer. Zoals CVI klachten of het hebben van lymfoedeem. Bij lymf(oedeem) is er namelijk sprake van een verhoogd risico op wondjes en daardoor ook op wondroos.
Hetzelfde geldt voor mensen met overgewicht, diabetes of een verminderde weerstand. Ook wondroos bij ouderen komt vaker voor. Dit komt door veranderingen in het immuunsysteem en mogelijke onderliggende gezondheidsproblemen. Daarnaast komt wondroos bij ouderen ook sneller voor, omdat de mobiliteit vaak verminderd is.
Herstelperiode wondroos
De duur van wondroos (erysipelas) varieert per persoon. Dit heeft namelijk te maken met de ernst van de infectie, je gezondheid en de manier van handelen. Maar over het algemeen duurt een wondroos infectie ongeveer één tot twee weken. Hierbij kunnen sommige symptomen wel nog wat langer aanhouden.
Hierin doorloopt wondroos een aantal fases. Aan het begin voelt de huid vooral warm en pijnlijk aan en ziet de huid er rood en dik uit. Ook voel je je vaak ziek. Zo krijgen mensen last van koude rillingen, koorts, misselijkheid en vermoeidheid.
Hierna begint fase twee, de behandelfase. Hierbij worden, als het goed is, de juiste antibiotica voorgeschreven, waardoor de infectie zal verminderen. Naarmate deze behandeling vordert, zullen ook de wondroos symptomen langzaam afnemen.
Het is heel belangrijk om de voorgeschreven antibiotica volledig in te nemen en de behandeling te volgen zoals voorgeschreven door een arts. Ook als het lijkt alsof de klachten al zo goed als verdwenen zijn. Als de infectie namelijk niet goed behandeld wordt of verergert, kan dit leiden tot ernstigere complicaties en een langere hersteltijd.
Is wondroos besmettelijk?
Veel mensen vragen zich af of wondroos besmettelijk is. Het antwoord is eigenlijk ja en nee. Nee, omdat het niet zo is dat als je het wondroos aanraakt je zelf ook wondroos krijgt. En ja omdat het zich in enkele gevallen wel kan verspreiden van mens op mens.
Wondroos wordt veroorzaakt door bacteriën die de huid binnendringen via een wondje, insectenbeet, of een andere huid beschadiging. Maar je kunt dit bacterie niet overdragen zoals veel andere infectieziektes wel kunnen. Zo zijn schurft, krentenbaard, een schimmelinfectie en het hebben van een koortslip bijvoorbeeld veel besmettelijker. Dit kun je na aanraking al verspreiden.
Wondroos krijg je niet meteen door in contact te zijn geweest met iemand die wondroos heeft. Alleen als jouw eigen huid beschadigd is, en jij op dat moment contact maakt met de ontstoken huid van iemand met wondroos, bestaat er in theorie een kans dat wondroos besmettelijk is.
Daarnaast is de kans op wondroos groter wanneer je al eerder een wondroos infectie hebt doorgemaakt. Je kunt dus inderdaad stellen dat wondroos besmettelijk is, maar de kans op deze besmetting is dus wel heel klein. Gelukkig maar!
Is wondroos gevaarlijk?
Bij wondroos is er geen reden tot paniek, maar wondroos is wel een beetje gevaarlijk. Of tenminste, wondroos is gevaarlijk als je er niets mee doet. Dan kunnen er namelijk complicaties optreden. Mogelijke complicaties zijn: een verspreiding van het bacterie via je bloedvaten, een hersenvliesontsteking en het ontstaan van abcessen. Met name bij kinderen is wondroos wel gevaarlijk wanneer er niets aan gedaan wordt. Daarom is het belangrijk om altijd te handelen!
Verschil wondroos en cellulitis
Wondroos wordt nog wel eens in de war gehaald met cellulitis. Dit is ook niet zo gek. Beide huidklachten lijken behoorlijk op elkaar en bovendien is er bij beide huidafwijkingen ook sprake van een bacteriële infectie. Toch zijn er een aantal belangrijke verschillen.
Wondroos (erysipelas) treft meestal de oppervlakkige huidlagen en veroorzaakt een duidelijk begrensde, rode, gezwollen plek. Terwijl cellulitis de diepe lagen doordringt, tot in het onderhuidse vetweefsel. En geen duidelijke grenzen laat zien tussen gezond en geïnfecteerd weefsel. Wel kan bij beide koorts, misselijkheid en een algeheel ziek gevoel optreden.
Cellulite wordt ook nog wel eens cellulitis genoemd, maar dit is iets compleet anders. Hierbij gaat het namelijk niet om een ontsteking van het onderhuidse vetweefsel, maar om een hobbelige huidstructuur met 'putjes' als gevolg van een bindweefsel verharding.
Wat te doen tegen wondroos?
Mijn advies is om altijd eerst naar de huisarts te gaan. Hij of zij kan namelijk een antibiotica kuur voorschrijven om de infectie te bestrijden. Daarnaast kan de huisarts ook informatie geven over de juiste wondverzorging. Vaak in combinatie met zwachtels die het vocht helpen afvoeren.
Daarnaast kun je samen achterhalen waar het wondroos bacterie naar binnen is binnengekomen. Bekende infectie plekken, zijn: gebarsten droge handen, hielkloven, voetschimmel, schimmelinfecties tussen de tenen, open gekrabde insectenbeten en ingescheurde teennagels.
Naast de juiste wondverzorging, is het belangrijk om niet aan wondroos te zitten. Ga ook liever niet naar openbare zwembaden of sauna's. En vermijd het nemen van een warm bad, het dragen van strakke schoenen en schurende, niet ademende, kleding.
Hoe de behandeling van wondroos er verder uit ziet, hangt af van de locatie. Wondroos zit het vaakste op de armen, benen of in het gezicht. Hieronder lees je per locatie mijn tips met betrekking tot de wondroos behandeling!
Wondroos been behandelen
Heb je last van wondroos aan je been? Probeer dan echt rust te houden en het been, waarin de wondroos zit, rust te geven. De zwelling (oedeem) verdwijnt dan meestal binnen twee tot drie weken. Ook is het belangrijk om de huid tussen de tenen goed droog te houden, zodat er geen schimmelinfectie ontstaat. Verder kunnen onderstaande drie stappen de wondroos infectie sneller genezen.
Stap 1. Zwachtelen
Soms kan het fijn zijn om je lichaam een handje te helpen in het verminderen van deze zwelling. Bijvoorbeeld doormiddel van zwachtels. Zwachtels zijn een soort druk verbanden die op een speciale manier om het been worden gewikkeld om er zo voor te zorgen dat vocht vanaf onder efficiënter naar boven gepompt. Hierdoor vermindert de zwelling in het been. Meestal zwachtelt een huisarts het been voor één week.
Stap 2. Elastische kous
Hierna wordt overgegaan op het dragen van een elastische kous. Om zo het effect van de zwachtels te behouden. De kous ondersteunt de kuitpomp en helpt zo ook om achterblijvend vocht omhoog af te voeren. Een goed voorbeeld zijn deze steunkousen met een drukklasse van ongeveer 20 mmhg.
Wordt het vocht niet voldoende afgevoerd? Of blijft het wondroos terugkomen? Dan kan een oedeemtherapeut, zoals een huidtherapeut of fysiotherapeut, een therapeutisch elastische kous op maat aanmeten. Met een hogere drukklasse.
Stap 3. Juiste voetverzorging
Het is heel belangrijk om je voeten goed te verzorgen. Door een intacte huid kan het bacterie tenslotte niet binnendringen, dus hoe beter de huidbarriere functie is, hoe kleiner de kans op een wondroos infectie. Het is daarom ook belangrijk om klachten als voetschimmel en eczeem aan te pakken, omdat dit een makkelijke ingang voor het wondroos bacterie is. Hieronder heb ik een aantal effectieve producten gezet:
- Deze crème van Bepanthen bevat veel verzorgende ingrediënten die de conditie van je huid (ook voeten) verbetert en de kans op wondjes of infecties verkleind
- Deze crème van Gehwol werkt effectief tegen hielkloven. Hoe minder hielkloven, hoe kleiner de kans op een nieuwe wondroos infectie.
- Deze olie van Chi helpt goed tegen voetschimmel. Meng één a twee druppels olie met één a twee druppels olijfolie. En dep dit op de huidschimmel.
- Deze antischimmel crème: werkt ook effectief tegen een schimmelinfectie van zowel de voet als tussen de tenen.
Stap 4. Wondroos en bewegen
Ook bewegen kan een belangrijke rol spelen bij het voorkomen en behandelen van wondroos. Hoewel het de infectie natuurlijk niet geneest, kan het wel bijdragen aan het verlichten van symptomen en het verbeteren van de algehele gezondheid.
De reden dat wondroos en bewegen zo goed samen gaan, heeft met name te maken vanwege de bloedcirculatie. Regelmatig bewegen heeft namelijk een positief effect op je bloedcirculatie, waardoor afvalstoffen beter worden afgevoerd en je immuunsysteem ondersteund wordt. Daarnaast verbetert bewegen natuurlijk ook de wondroos zwelling.
Wondroos arm behandelen
Zit het wondroos op één van je armen? Dan kun je eventueel een mitella gebruiken om ervoor te zorgen dat je arm rust houdt. Gebruik wel een mitella die niet op de wondroos drukt. Een goed voorbeeld is deze verstelbare Mitella, waarbij de drukpunten op de hand en elleboog zitten.
Je mag de rode, gezwollen plek ook koelen. Doe wat ijsklontjes in een zakje en wikkel hier een theedoek over. Of gebruik speciale coldpacks. Als de wondroos plek erg pijnlijk is kun je dit verminderen doormiddel van paracetamol. Verder is het belangrijk om niet aan blaren of korstjes te zitten en de nagels kort te houden. Als je huid beschadigd kan dit namelijk voor een nieuwe infectie zorgen.
Wondroos gezicht behandelen
Wondroos (erysipelas) in het gezicht is vaak extra vervelend. Niet alleen omdat je het dan extra goed op de huid ziet zitten. Maar ook omdat de infectie op deze plek erg pijnlijk is. Pijnlijker dan op de benen of armen bijvoorbeeld.
De wondroos infectie loop je ook weer op via een wondje en kan zich zo verspreiden over het gezicht en de hoofdhuid. In dit laatste gevoel voel je een scherpe pijn over je hoofdhuid. Wat kan zorgen voor heftige hoofdpijn.
Naast wondjes, kan het wondroos bacterie ook afkomstig zijn uit je oren of neus. Bij kindjes zie je wondroos bijvoorbeeld vaak aan één kant van het gezicht zitten, waar tegelijkertijd ook een oorontsteking aanwezig is. Belangrijk is om dan deze oorontsteking ook goed te behandelen.
Probeer je hoofd verder zo min mogelijk te bewegen. Ook praten moet zoveel mogelijk vermeden worden. Het beste is zelfs om vloeibaar te eten. Dus veel (groene) sappen, yoghurt en vla. Wat verder vaak helpt is de huid koelen met cold packs. Hiermee vermindert de zwelling. Maar ook de pijn en het warme gevoel.
M.M.M.
op 17 Oct 2023