Psoriasis capitis: hoofdhuid psoriasis

Hoofdhuid psoriasis wordt ook wel psoriasis capitis genoemd. Bij deze chronische huidaandoening verschijnen er rode, jeukende plekken met schilfers op de hoofdhuid. Maar ook in de haargrens kan de huidklacht opspelen. Wat het natuurlijk extra vervelend maakt. In deze blog vertel ik je alles over hoofdhuid psoriasis inclusief mijn tips! 

Nieuwsgierig geworden? Lees dan hieronder verder! 

Wat is psoriasis capitis?

Bij psoriasis capitis is er sprake van psoriasis klachten op het behaarde hoofd. Het wordt daarom ook wel psoriasis van de hoofdhuid of 'hoofdhuid psoriasis' genoemd. Bij deze vervelende huidaandoening verschijnen er verdikte, rode plekken met zilverachtige schilfers op de hoofdhuid. De klachten kunnen over de hele hoofdhuid ontstaan en daarom ook een beetje lijken op een ernstige vorm van hoofdroos.

Psoriasis capitis gaat, net als 'gewone' psoriasis, om een chronische huidaandoening. De exacte oorzaak van psoriasis capitis is helaas nog niet helemaal duidelijk. Wel lijkt het erop dat de huidklacht aan het behaarde hoofd veroorzaakt wordt door een versnelde deling van de cellen. Als gevolg van een combinatie van genetische factoren en omgevingsfactoren die ons afweersysteem beïnvloeden.

Psoriasis capitis behandelen is helaas lastig. Meestal wordt er vooral gefocust op lokale therapie in de vorm van een milde shampoo, topische corticosteroïden, zalf of lotion waaraan werkzame stoffen zijn toegevoegd die de psoriasis capitis klachten verminderen. Voorbeelden zijn: salicylzuur, corticosteroïden en vitamine D. Onderaan deze blog vertel ik je hoe hoofdhuid psoriasis vaak behandeld wordt!

Hoe ontstaat psoriasis capitis?

Net als 'gewone' psoriasis wordt psoriasis capitis veroorzaakt door een combinatie van factoren. Zo is inmiddels bekend dat psoriasis capitis het gevolg is van een te snelle celdeling. In combinatie met een ontstekingsreactie van ons lichaam tegen deze huidcellen én erfelijke aanleg. Hierdoor ontstaat psoriasis capitis. Maar ook andere vormen van psoriasis ontstaan op deze manier.

1. Oorzaak van psoriasis capitis: snelle celdeling

Onze huid is constant bezig met het vernieuwen van huidcellen. Hierbij maken je oude huidcellen plaats voor nieuwe cellen. Normaal gesproken merk je hier niets van. Deze huidcellen zijn tenslotte zo klein en sterven zo langzaam af, waardoor het vrijwel niet zichtbaar is.

Tenzij je dus last hebt van psoriasis. Dan merk je wel iets van deze celdeling. Het proces van afschilvering van oude huidcellen en aanmaken van nieuwe huidcellen is hierbij verstoord. Er is namelijk sprake van een versnelde celdeling.

Door deze versnelde celdeling krijgen je huidcellen niet de kans om volledig uit te groeien. Met als gevolg dat de huidcellen zich gaan ophopen. En de afschilfering wél zichtbaar wordt in de vorm van rode, schilferende plekken. Kortgezegd: bij psoriasis worden er al nieuwe huidcellen aangemaakt voordat de oude huidcellen zijn afgeschilferd, waardoor er schilfers ontstaan.

2. Oorzaak van psoriasis capitis: ontstekingsreactie

Bij psoriasis capitis is ook sprake van een ontstekingsreactie. Psoriasis is namelijk een auto-immuunziekte. Dit betekent dat je afweersysteem (immuunsysteem) bepaalde, normale, omstandigheden als iets vreemds aanziet. In het geval van psoriasis ziet je lichaam je huidcellen bijvoorbeeld aan als indringers.

Hierdoor ontstaat een ontstekingsreactie waarbij je lichaam zich, geheel onterecht, tegen de gezonde huidcellen gaat verdedigen. Hierbij komen onder andere ontstekingsmediatoren vrij om de ontstekingsreactie zo goed mogelijk te laten verlopen.

Deze ontstekingsmediatoren zorgen ervoor dat je bloedvaten wijder worden. Wat zich uit in roodheid en warmte. Maar de ontstekingsreactie geeft ook pijn en jeuk. Met name de ontsteking lijkt bij psoriasis bij te dragen aan het ontstaan en aanhouden van de vervelende huidklachten.

Uitlokken factoren psoriasis capitis

Ook zijn er bepaalde factoren die psoriasis capitis kunnen triggeren. Zo wordt er vaak een verergering van de klachten gezien wanneer er sprake is van hevige emoties, stress, schommelingen in hormonen, keelontsteking, griep koud weer en het slikken van bepaalde medicatie (lithium en bepaalde bètablokkers).

Daarnaast komt psoriasis capitis veel voor onder patiënten met al bestaande psoriasis klachten. In het specifiek vooral veel bij mensen met chronische plaque psoriasis.

Hoe ziet psoriasis eruit?

Psoriasis capitis is dus een vorm van psoriasis dat specifiek op het behaarde hoofd zit. Er verschijnen rode plekken met daarop dikke, zilverachtige schilfers. Alhoewel het niet altijd om zilverachtige schilfers gaat. Wanneer iemand namelijk vettig hoofdhaar heeft, is de schilfering en roodheid wat minder uitgesproken. Hierdoor kunnen de psoriasis plekken ook een beetje lijken op seborroïsch eczeem.

De psoriasis plekken zitten met name in de haargrenzen, de nek en de slapen. Hierdoor kunnen de psoriasis plekken ook een beetje doorlopen in het gezicht. Dit maakt de huidklacht extra zichtbaar en daarom ook extra vervelend.

Meestal is er geen sprake van haaruitval, maar als het om ernstige vormen van psoriasis capitis gaat, kunnen de haarfollikels ontstoken raken en de haren toch uitvallen. Hetzelfde geldt voor het gebruik van een relatief agressieve lokale behandeling. Dat langdurig wordt toegepast.

Niet gek is daarom ook dat psoriasis capitis niet alleen fysieke klachten en ongemakken met zich meebrengt, maar ook psychische klachten. Dit komt vooral omdat de huidklacht goed zichtbaar is en jeukt. Maar ook omdat psoriasis capitis lastig te behandelen is. Wat voor veel frustratie en verdriet kan zorgen. En dit begrijp ik heel goed.

Symptomen van psoriasis capitis huidziekten

Psoriasis capitis, oftewel hoofdhuid psoriasis, uit zich bij iedereen net weer wat anders. Dit is afhankelijk van de oorzaak maar natuurlijk ook van de ernst van de huidaandoening. Ernstige psoriasis capitis zal altijd meer en vooral heftigere klachten geven dan milde vormen.

Bovendien worden milde vormen van psoriasis capitis vaak lange tijd (onterecht) aangezien als hoofdroos. Toch verschillen beide huidaandoeningen. Hieronder lees je alle symptomen waaraan je hoofdhuid psoriasis kunt herkennen:

• Psoriasis op de hoofdhuid
• Rode plekken op behaarde hoofdhuid
• Zilverachtige schilfering op behaarde hoofdhuid
• Jeuk en de neiging om veel te krabben
• Soms een branderig gevoel
• Gevoelige hoofdhuid
• Bultjes hoofdhuid
• Tekenen van irritatie
• Dikke schilfers op behaarde hoofd
• Droge huid
• Beschadigde huid

Vergelijkbare huidaandoening

De symptomen van psoriasis capitis variëren van mild tot ernstig. Hierdoor kan de huidziekte soms ook een beetje op andere huidklachten lijken. Helemaal als het gaat om een milde vorm van psoriasis capitis is de huidaandoening niet altijd even makkelijk te onderscheiden van andere hoofdhuid problemen. Voorbeelden van andere huidafwijkingen aan de hoofdhuid zijn:

1. Verschil psoriasis hoofdhuid en hoofdroos

Bij psoriasis capitis verschijnen er natuurlijk onder andere schilfers op de hoofdhuid. Hierdoor kan psoriasis op de hoofdhuid ook een beetje lijken op een ernstige vorm van hoofdroos. Zeker in het begin stadium wordt psoriasis capitis vaak verward met hoofdroos. Toch zijn er een aantal verschillen.

Allereerst zijn de schilfers bij psoriasis capitis doorgaans groter dan bij hoofdroos en bovendien ook lastiger te verwijderen. Daarnaast zit psoriasis capitis in de haargrenzen, waarbij de gezichtshuid zelf ook aangedaan kunnen zijn. Dit is bij hoofdroos niet het geval. Lees hier meer over hoofdroos.

2. Verschil psoriasis hoofdhuid en seborroisch eczeem

Psoriasis op de hoofdhuid kan ook een beetje lijken op seborroïsch eczeem. Vooral als er sprake is van wat vettig hoofdhaar lijkt psoriasis capitis al snel op seborroïsch eczeem. Dit komt omdat de kenmerkende grijswitte schilfers dan minder uitgesproken zijn en ook de roodheid minder heftig aanwezig is.

Toch zijn er ook een aantal verschillen om beide huidaandoeningen uit elkaar te houden. Zo is er bij psoriasis sprake van een auto-immuunziekte en bij seborroisch eczeem van een overgroei in gisten. Verder zijn de schilfers bij seborroïsch eczeem doorgaans vettig en geel en bij psoriasis capitis meer zilverachtig van kleur. Lees hier meer over seborrhoisch eczeem.

Andere vorm van psoriasis

Naast psoriasis op de hoofdhuid, zijn er nog veel meer vormen van psoriasis. Ze verschillen in uiterlijke symptomen, plek op het lichaam, ernst en fysieke klachten die de huidklacht geeft. Hieronder heb ik de meest voorkomende vormen van psoriasis gezet:

Chronische plaque psoriasis (psoriasis vulgaris)

Dit is de meest voorkomende vorm van psoriasis. Er verschijnen dikke, rode, voelbare plekken (plaques) op de huid. Met op de plekken zilverachtige schilfers. Chronische plaque psoriasis kan over het hele lichaam voorkomen. Maar verschijnt met name op de ellebogen, knieën, hoofdhuid en onderrug. Deze psoriasis plekken kunnen erg jeuken en bovendien ook pijnlijk zijn. Lees hier meer over psoriasis vulgaris.

Psoriasis guttata

Een andere vorm van psoriasis, waar ook vele mensen last van hebben, is psoriasis gutatta. Ook wel gutatte psoriasis genoemd. De huidaandoening komt met name veel voor onder kinderen en jongvolwassenen. Wat je hierbij vooral ziet zijn kleine, rode vlekken op de huid. Vaak getriggerd door een bacteriële infectie, zoals een keelontsteking. Lees hier meer over psoriasis gutatta.

Psoriasis inversa

Bij deze vorm zitten de plekken in de huidplooien. Denk hierbij aan je oksels, liezen, de huid onder de borsten of de bilplooi. Het gaat vaak om gladde, rode plekken. Ook kan de huid geïrriteerd zijn als gevolg van wrijving en transpireren. Het kan soms een beetje lijken op smetplekken of schimmelinfecties.

Pustulaire psoriasis

Bij deze vorm van psoriasis verschijnen er kleine blaasjes gevuld met pus op de huid. Hieromheen is de huid vooral rood en geïrriteerd. Pustulaire psoriasis kan over het hele lichaam voorkomen en zowel op een klein gedeelte van de huid verschijnen als over het hele lichaam.

Artritis psoriatica

Dit is een extra vervelende vorm. Hierbij ontstaat er namelijk een ontsteking aan zowel je huid als gewrichten. Het is een vorm van ontstekingsreuma, waarbij je tegelijk dus ook de huidziekte psoriasis hebt.

Nagelpsoriasis

Net als psoriasis op de hoofdhuid kan de chronische huidaandoening zich ook specifiek op de nagels ontwikkelen. Zowel de teen,- als vingernagels kunnen hierbij worden aangetast. Wat je dan vooral ziet is een gele tot witte verkleuring van de nagels met daarin kleine putjes of deukjes.

Ook wordt de nagel vaak dikker en kan het zelfs loslaten. Het kan een beetje lijken op schimmelnagels. Een belangrijk verschil is dat er bij schimmelnagels geen putjes of verticale witte lijntjes op de nagel verschijnen. Lees hier meer over nagelpsoriasis.

Psoriasis capitis behandeling: wat kun je zelf doen?

Psoriasis op de hoofdhuid gaat dus om een chronische huidziekte. Het kan daarom ook nooit volledig genezen. Wel is het beloop vaak fluctuerend. Periodes van relatieve rust wisselen zich af met periodes waarin de huidklacht weer heftiger aanwezig is.

Hoewel het niet definitief kan worden genezen, zijn er wel een aantal dingen die psoriasis capitis klachten verminderen. Hierin wordt vaak onderscheidt gemaakt tussen lokale therapie en systemische therapie. Hieronder geef ik mijn tips!

Wel heb ik natuurlijk zelf makkelijk praten. Ik heb geen last van psoriasis capitis en dan denk je er al snel te makkelijk over. Waaronder ook over het behandelen van de klachten. Wel heb ik verschillende forums bekeken om product ervaringen van anderen te lezen. De producten die hieronder adviseer zijn daarom ook gekozen op basis van de ingrediëntenlijsten en ervaringen van anderen.

Stap 1. Losweken van de schilfers

De eerste stap in het behandelen van psoriasis is vaak de dikke schilfers verminderen doormiddel van een lokale behandeling. Dit betekent dat je iets lokaal op de psoriasis plekken aanbrengt. Denk aan: vettige zalven en crèmes met daarin stoffen die de psoriasis plekken aanpakken. Stoffen die je vaak terug ziet zijn: salicylzuur, dimethicone en ureum.

Ze zorgen ervoor dat de schilfers versneld afschilveren en hebben een gunstige invloed op symptomen, als: jeuk, irritatie en roodheid. Je gebruikt dit soort anti-schilfer middelen vaak een aantal dagen achter elkaar. Het makkelijkste is om dit 's avonds aan te brengen en het de hele nacht in te laten werken. Om je kussen te beschermen is het 'fijn' om een badmuts te dragen.

• Eucerin Dermocapillaire lotion ureum
• Grahams psoriasis crème ureum
• Loyon lotion met dimethicone 
• TIS crème met 15% ureum 

Stap 2. Haren wassen

Door stap 1 hierboven raken de schilfers makkelijker van de huid los, waardoor opvolgende producten ook beter de huid indringen. De volgende dag kun je je haren met een gewone shampoo (wel een milde shampoo) wassen. Hieronder heb ik vier voorbeelden gezet:

• Eucerin kalmerende shampoo
• Drs Leenarts shampoo met ureum
• ISDIN psoriasis shampoo - goede ervaringen, minder huidvriendelijk
• Denorex of Tarmed shampoo -alleen op recept

Stap 3. Lokale therapie

Na stap 2 wordt vaak overgegaan op het insmeren van de hoofdhuid met actieve middelen die een arts moet voorschrijven. Wel moet ik hierbij zeggen dat deze middelen ook vaak bijwerkingen hebben, zoals het dunner worden van de huid bijvoorbeeld. Ik heb daarom een beetje een haat-liefde verhouding met deze smeerbare medicaties.

Echter begrijp ik ook heel goed dat je soms niet anders kan, omdat niets lijkt te werken en je helemaal 'gek' wordt van de jeuk. Je brengt de middelen lokaal aan op de psoriasis plekjes. Het gaat om vettige zalven, dus het makkelijkste is om dit scheiding per scheiding te doen en in nat haar. Het lastige aan psoriasis op de hoofdhuid is natuurlijk wel dat het je haren snel vet maakt. Probeer daarom altijd eerst met lauw water zoveel mogelijk uit te spoelen en was daarna je haren. Voorbeelden zijn:

• Dovobet gel
• Clarelux foam
• Enstllar schuim
• Topicorte zalf
• Betamethason lotion
• Calcipotriol (vitamine D)

Bovenstaande producten worden meestal minimaal twee weken gebruikt. Maar vaak langer. Als de jeuk en roodheid verminderd zijn, kun je je haren wassen zoals in stap 2 beschreven. Als je merkt dat de klachten weer erg opspelen met veel schilfers, kan het fijn zijn om stap 1 te herhalen.

Stap 4. Systematische therapie

Wanneer een lokale behandeling onvoldoende effect heeft, of er sprake is van een ernstige vorm van psoriasis capitis, kan systematische therapie geadviseerd worden. Het gaat dan om orale medicatie dat je inneemt en door het hele lichaam werkt. Voorbeelden zijn: methotrexaat pillen (mijn voorkeur), ciclosporine pillen, fumaarzuur tabletten en/of biological injecties.

Ook kan ervoor gekozen worden om met lichttherapie (PUVA-therapie of UVB therapie) te starten. Lichttherapie remt de ontstekingen en zo ook klachten als: jeuk, roodheid en schilfers. Een groot nadeel aan lichttherapie is wel dat je altijd naar het ziekenhuis moet om de behandeling uit te laten voeren. Het vergt dus veel tijd.

Jullie psoriasis capitis ervaringen

Zoals ik hierboven ook al aangaf heb ik zelf geen last van hoofdhuid psoriasis. Mijn adviezen zijn dus puur gebaseerd op de ingrediënten die in theorie goed zouden kunnen werken. Als je zelf last hebt van de huidklacht weet je natuurlijk veel beter wat wel en vooral niet werkt.

Mocht je jouw ervaring in de reacties hieronder willen delen, heel graag! Dan kan ik jullie tips verwerken in deze blog. De tips tot nu toe zijn:

• Tip 1. Zoete Denteck olie op de hoofdhuid aanbrengen > 20 minuten afdekken > teershampoo inmasseren > 20 minuten afdekken > uitspoelen > Dovobet gel smeren